• صفحه نخست
• الفبای نت موسیقی،دوست جدانشدنی نوازنده

طبیعتا همه ما توان این را داریم که بدون دانستن الفبای فارسی حرف بزنیم. در موسیقی هم همچین امکانی وجود دارد بدون اینکه نت ها را بلد باشیم بتوانیم روی سیم ها یا کلیدها آهنگی را بنوازیم.

ولی موضوع مهم تر این است که اگر وارد موسیقی می شوید بهتر است فرقی بین شما و افراد عادی باشد و برای اینکه آینده موسیقی تان بهتر باشد و اکثر کشورها شما را بخواهند باید اصولی با پایه و اساس الفبای نت ها آشنا شوید.

• نت های موسیقی چیست؟
• معنی نُت موسیقی
• یادگیری الفبای نت موسیقی بر پنج خط حامل
• تاریخچه الفبای نت موسیقی و خطوط حامل
• یادگیری کلید سل و فا برای فهم بهتر الفبای نت موسیقی
• کلید سُل در نت های موسیقی کدام یک از سازها قرار دارد؟
• کلید فا در نت های موسیقی کدام سازها قرار دارد؟
• ریتم،بخش مهم الفبای نت
• شدت موسیقی در نت ها
• الفبای نت موسیقی ویولن
• پایه اساسی یادگیری الفبای نت موسیقی در کودکان
• تاریخچه آموزش موسیقی کودک در جهان

نت های موسیقی چیست؟ 

نت های موسیقی از چپ به راست اینگونه خوانده می شود:

Si  La  Sol  Fa  Mi  Re  Do

B    A    G     F    E    D   C

مانند زبان انگلیسی که یک زبان بین المللی است و شما با سفر کردن به هرجای دنیا می توانید به زبان انگلیسی صحبت کنید.با یادگیری نت های موسیقی در کل دنیا می توانید هر نتی که جلو شما قرار می گیرد بخوانید و بنوازید.

معنی نُت موسیقی

اصطلاحی در موسیقی است که دو معنی عمده دارد

نشانه‌ای است در یادداشت‌های موزیکال برای نشان دادن نسبیِ مدت و زمان اجرای یک صوت؛ یک صدای معین، به‌تنهایی..
نت‌ها مانند «اتم‌های» بسیاری از موسیقی‌های غربی هستند: تجزیه‌وتحلیل اجزای یک اثر موزیکال که ایفای آن را آسان می‌کند.

یادگیری الفبای نت موسیقی بر پنج خط حامل

نت‌های موسیقی، علائم و نشانه‌ها همگی وقتی معنا پیدا می‌کنند که روی 5 خط موازی با فواصل یکسان قرار می‌گیرند. این خطوط در تمام صفحات موسیقی در چندین ردیف پشت‌سرهم و با فواصل یکسان کشیده شده‌اند. خطوط حامل، نت‌های موسیقی را در روی خطوط و بین خطوط حمل می‌کند؛ ازاین‌رو، به آن‌ها «خطوط حامل» گفته می‌شود.

تاریخچه الفبای نت موسیقی و خطوط حامل

 به وجود آمدن خطوط حامل و نظام نت نگاری امروزی را به گوییدو دآرتسو (1050-990) نسبت می دهند.

در قرنهای بعد که نظام شش نتی گسترش یافت و به هفت نت امروزی رسید ، هجای سی بر آن افزوده شد و نیز هجای اوت که در نت خوانی دشوار بود به دو بدل گشت.

وسعت صدا های اصلی نت موسیقی از بم ترین تا زیر ترین نت بیش از 60 نت است و حدود 9 اُکتاو را شامل می شود،درحالی که برای نت ها فقط 7 نام وجود دارد.

در ادامه با علامت هایی که بر روی خطوط حامل و یا در پایین آن قرار می گیرد بیشتر آشنا می شویم.

یادگیری کلید سل و فا برای فهم بهتر الفبای نت موسیقی

 اولین علامتی که روی خطوط حامل نوشته می‌شود «کلید» است. این کلید به شما می‌گوید که خطوط و فواصلی که بر روی خطوط حامل قرار دارند برابر با چه نت‌هایی هستند ولی فرق زیادی بین کلید سل و فا وجود دارد که به توضیح آن می پردازم.

کلید سُل در نت های موسیقی کدام یک از سازها قرار دارد؟

این کلید سل برای نوشتن نت موسیقی اکثر صداها و آواها موسیقی بکار میرود. در سازهای زهی ویولن ، در ساز چوبی و  ساز بادی فلوت ریکوردر و کلارینت و همینطور با نت های قابل نواختن دست راست پیانو مطابقت دارد.

کلید فا در نت های موسیقی کدام سازها قرار دارد؟

کلید فا برای نوشتن نت‌های موسیقی سازهای با تن صدای بم یا پایین (مانند: باس و باسون)، سازهای برنجی (مانند: ترومبون و توبا) و سازهایی دیگر مانند ویولن‌سل، یوفونیوم و باریتوم استفاده می‌شود. همچنین قطعات پیانو با کلید فا برای دست چپ نوشته می‌شوند.

ریتم،بخش مهم الفبای نت

ریتم، نظم و تناسبی است بین کششِ نت‌ها، سکوت‌ها و ضربه‌های قوی و ضعیف در میزان‌ها که با ایجاد وحدت با دیگر صداها مفهوم پیدا می‌کند.

مثال از کاربرد ریتم در موسیقی و ترتیب نظم آن با دیگر صداها از قطعه سینفونیا در فا مینور اثر باخ

موسیقی همیشه بر دو پایه‌ی زیر و بمی (صدا) و ریتم (زمان) استوار است. پس توجه به ریتم و یادگیری و اجرای اصولی و صحیح آن برای هر فردی که در زمینه‌ی موسیقی کوچک‌ترین فعالیتی داشته باشد، امری واجب و ضروری است. هر نوازنده یا خواننده باید بتواند ریتم قطعه را در ذهن تصور و الفبای نت را بلد باشد.

می توانیم برای تنظیم بهتر ریتم از مترونوم و تیونر کمک بگیریم.

شدت موسیقی در نت ها

شدت صدا های موسیقی ممکن است که نسبت به یکدیگر قوی تر و ضعیف تر شود که معمولا آن‌ها را دکرشندو و کرشندو می نامند. اگر در ساز سنتور، مضراب سنتور را یک بار با ملایمت و بار دیگر با شدت بیشتری روی ساز ضربه بزنیم،صدای دوم شدیدتر از صدای اول می شود ولی بهتر هم هست که خیلی محکم به سنتور ضربه نزنید آن موقع نیاز دارید که به نگهداری و درست کردن سنتورتان بپردازید. سنتور را می‌توان یکی از سخت‌ترین سازهای موسیقی دانست.

مثال از افزایش و کاهش تدریجی شدت صدا

در این نت ابتدا با شدت بیشتری نت ها نواخته می شود و سپس به صورت تدریجی شدت آن کاهش می یابد.

الفبای نت موسیقی ویولن

ساز زهی ویولن که آن را با چوبی به نام آرشه می نوازند دارای 4 سیم است که با گوشی های روی بخش حلزونی،آن را کوک می کنند.

صداهایی که از زیرترین تا بم ترین از ویولن تولید می شود شامل:

می – لا – ر – سُل

ساز دیگری که در خانواده سازهای زهی وجود دارد ساز ویولا نامدارد که فرق هایی بین ساز ویولن و ویولا هست که نباید از آنچشم پوشی کرد.

صداهایی که از زیرترین تا بم ترین از ویولا تولید می شود شامل:

لا – رِ – سُل – دو

پایه اساسی یادگیری الفبای نت موسیقی در کودکان

با یادگیری الفبای موسیقی برای کودکان جهت علاقمندی آن ها توصیه می شود و نت های موسیقی را همراه با ملودی های ساده و شیرین یاد می گیرند ودوره های ارف را می گذرانند تا در پایان دوره ها،ساز کودک بر اساس علاقه آن ها انتخاب می شود.

تاریخچه آموزش موسیقی کودک در جهان

تاریخچه موسیقی برای یادگیری الفبای نت بسیار مورد اهمیت است و در گذشته روش هایی وجود داشته و امروزه از روش های آن ها استفاده می شود.

7روش وجود دارد که من به 3 روش مهم که خیلی مورد توجه استادان موسیقی است را می گویم.

1- روش مونته سوری:

ماریا مونته سوری اولین کسی بود که به تدوین روش‌های آموزش موسیقی به کودک پرداخت. او یک پزشک زن اهل ایتالیا بود و حرفه او موسیقی نبود. وی در سال ۱۹۰۷ «خانه کودکان» را برای کودکان ۳ تا ۷ سال تأسیس کرد و مشکلات آموزشی و تربیتی کودکان معلول را مطرح نمود و در این راه به آموزش موسیقی کودک دست یافت.

مونته سوری

2- روش امیل ژاک:

امیل ژاک – دالکروز آهنگساز، نوازنده و آموزگار سوئیسی بود و معتقد بود که دوران کودکی برای گسترش مهارت‌های پایه‌ای موسیقی بسیار اهمیت دارد و رشد هوش و شعور موسیقایی یکی از زیر ساخت‌های آموزش و تربیت کودکان است. وی روشی را تدوین کرد که اساس آن بر بداهه خوانی در سلفژ و سرایش بود اما در عمل با حرکاتی مواجه شد که خودش آن را «یوریتمیک» نامگذاری نمود.

«یوریتمیک» حرکاتی بود که کودکان را از طریق حرکت‌های فیزیکی به درک و دریافت مفاهیم و عناصر موسیقایی نظیر: ملودی، ریتم، هارمونی سبک و فرم می‌رساند. در این روش ذهن بر حرکات بدن تأثیر داشت. دست زدن، پریدن، صحبت کردن، آواز خواندن، قدم زدن، خزیدن، لغزیدن، تلو تلو خوردن و … در این شیوه استفاده می‌شوند.

کارل ارف آهنگساز، مربی و موسیقیدان آلمانی بود. او «مدرسه موسیقی و ورزش» را تأسیس نمود. وی بر خلاقیت و بداهه پردازی تأکید داشت و هدف اولیه موسیقی را پرورش خلاقیت و کشف توانایی‌های بالقوه کودکان می‌دانست. در متد اُرف عناصری مانند: بیان، آواز، ریتم و حرکت،اساس و مبنای آموزش هستند. این شیوه با تکیه بر عناصر موسیقی، نمایش و حرکت، توانائی‌های ذهنی و جسمی، مهارت‌های شنیداری و رفتاری کودکان، ذوق درک موسیقی و زیبائی‌شناسی آن‌ها را تقویت می‌سازد و از طریق استفاده از سازهای جذاب و ساده استعداد موسیقی کودکان را پرورش می‌دهد. در سال ۱۳۴۸ «سعید خدیری» که دانش‌آموخته مکتب ارف در آلمان بود برای اولین بار این شیوه آموزشی را در ایران مطرح نمود.

ناصر نظر در حال حاضر تنها کسی هستند که من از بچگی با کلاس ها و آموزش هایی که برپایه آموزه های کارل ارف بوده را در اختیارم گذاشته و با آموزشگاه موسیقی خود به من موسیقی را یاد داده است. آموزش هایی که کمتر کسی آن ها را به خوبی در آموزشگاه ها و جاهای دیگر به هنرجوها یاد می دهند.

در این مقاله آموختیم که اصلا نت موسیقی چیست و اینکه چطوری می توانیم آن ها را یاد بگیریم اینکه در کل دنیا برای یادگیری الفبای موسیقی چه کسانی کمک کردند تا حتی کودک توانایی یادگیری آن ها را داشته باشد و کسانی که راه آن ها را ادامه دادند و چه هنرجوهای درجه یکی با یادگیری شیوه و روش های آن ها تبدیل به چه موزیسین هایی شدند.

جدا از آن فهمیدیم که هر نت موسیقی وابسته به کلید سرخط های حامل است که باید چگونه آن ها را بنوازیم که همانطور متوجه شدید ساز پیانو که همه آن را ساز مادر خطاب می کنند به همین علت است که پیانیست ها با دو کلید سل و فا می نوازند.

“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”