• صفحه نخست
• پیانو

پیانو یکی از مشهورترین سازهای صفحه کلیددار است. تولید صدای پیانو در اثر برخورد چکش‌هایی با سیم‌های آن می باشد. این چکش‌ها در اثر فشرده‌ شدن کلیدها (کلاویه‌ها) به حرکت در می‌آیند. سیم‌های پیانو به صفحه ‌ای موسوم به «صفحه صدا» متصل شده‌اند که نقش تقویت‌کننده صدای آن‌ها را دارد.
پیانو به عنوان مادر سازها و کامل‌ترین ساز نیز شناخته می‌شود؛ دلیل مشهور شدن این ساز آن است که پیانو قادر است محدوده بسیار گسترده‌ای از اصوات را تولید کند در حالی که سایر سازهای اصیل موسیقی تنها بخشی از این محدوده صدا را ایجاد می‌کنند. پیانو در شکل فعلی‌اش بیش از هفت اکتاو دارد و قادر به تولید فرکانس‌هایی از حدود 20 تا 5000 هرتز می‌باشد، در حالی که مثلا ساز ویولن تنها قادر به تولید کمتر از چهار اکتاو و بهترین خواننده‌ها تنها قادر به خواندن کمتر از سه اکتاو صدا هستند.

تاریخچه پیانو

پیانو به شکل مدرن را بارتولومئو کریستوفوری در سال 1709 میلادی در شهر پادووای ایتالیا اختراع کرد. قبل از اختراع پیانو از سازی قدیمی‌تر به نام هارپسیکورد (Harpsichord ) استفاده می‌شد. تفاوت عمده و مهمی که پیانو با سازهای مشابه قبل از خودش داشت آن بود که در سازهای مشابه قبلی، شدت صدای حاصل از فشرده‌ شدن یک کلاویه، مستقل از شدت ضربه واردشده بر کلید، مقداری ثابت بود، اما در پیانو نوازنده قادر بود با ملایم ضربه‌زدن به کلیدها صدایی نرم‌تر ایجاد کند، یا با ضربات محکم‌تر صدایی درشت‌تر با پیانو تولید کند. همین ویژگی باعث شد که به سرعت پیانو مورد توجه آهنگسازان قرن هجدهم میلادی قرار بگیرد.

دلیل نامگذاری پیانو

نام کامل ساز پیانو، پیانو فورته (Pianoforte) می‌باشد، که از دو قسمت پیانو به معنی ملایم و فورته به معنی با صدای بلند تشکیل شده ‌است، و به خوبی توانایی این ساز در تولید شدت‌های گوناگون را انعکاس میدهد.
پیانوهای اولیه ابعاد بزرگ و شکل خاصی داشتند. آنچه در اصطلاح به آن پیانوی بزرگ گفته می‌شود (و در ایران با نام نادرست پیانویرویال شناخته می‌شود) معمولا دارای طولی بیش از دو متر و درب بزرگی ‌است که برای ‌بهترشدن صدای پیانو، معمولاً در هنگام نواختن ساز این درب را در وضعیت نیمه‌باز با پایه کوچکی ثابت می‌کنند. انواع دیگر پیانو با نام‌های پیانوی ایستاده یا دیواری (stand) یا (upright) پیانوی چهارگوش (square) و غیره، دارای ابعاد کوچک‌تری هستند و برای مصارف خانگی یا در اماکن عمومی طراحی شده‌اند.

چگونگی تولید صدا در پیانو

چکش‌های پیانو از طریق مجموعه‌ اهرم‌های ظریفی به کلیدهای پیانو وصل می‌شوند. به مجموعه این اهرم‌ها و چکش‌ها عملگر یا Action پیانو گفته می‌شود. کارکرد این مجموعه افزایش شتاب چکش‌ها در برخورد به سیم‌ها و کنترل عکس‌العمل بازگشتی آن‌ها پس از برخورد به سیم است. معمولاً سر چکش‌ها توسط لایه‌ای از نمد یا الیاف مشابه طبیعی یا مصنوعی پوشانده می‌شود تا کیفیت صدای پیانو را بهبود ببخشد. کیفیت صدای پیانو در اثر موارد دیگری مانند کیفیت صفحه صدا و غیره نیز می‌باشد.
هفت کلید سفید در هر اکتاو پیانو برای ۷ نت دو ر می فا سل لا سی وجود دارد. علاوه بر این کلیدهای سفید، کلیدهای سیاه‌ رنگی هم بین بعضی از کلیدهای سفید قرار دارد. بین کلیدهای سفیدرنگ می و فا و نیز بین کلیدهای سفیدرنگ سی و دو، کلید سیاه‌رنگ وجود ندارد.

کلید های پیانو

هر کلید سیاه‌رنگ در پیانو در حکم نت دیز برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت چپ آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت راست آن کلید سفید قرار دارد) و در حکم نت بمول برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت راست آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت چپ آن کلید سفید قرار دارد) میباشد.

طریقه نواختن پیانو

در نواختن پیانو، محل قرارگیری انگشتان دو دست بر روی کلیدها اهمیت دارد. معمولا در آهنگ ها نت اول شماره ای دارد که انگشت آغاز کننده در نواختن آن آهنگ را مشخص می کند. در این صورت شماره یک برای انگشت های شست دو دست است و به ترتیب سایر انگشت ها شماره های 2 تا 5 را خواهد داشت. شست دست راست روی چهارمین نت دوی پیانو قرار می گیرد. این روال البته در مورد همه آهنگها صدق نمی‌کند. بعضی مواقع پیانیست جای دو دستش را بر روی کلیدهای پیانو با هم عوض می‌کند و گاهی بدون استفاده از انگشتان شست دو دستش، از سایر انگشتها استفاده می‌کند.

“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”