ریتم آهنگ

ساختار ملودیک راگا و تالا در موسیقی هند

ساختار ملودیک راگا و تالا در موسیقی هند

ملودی‌های هندی کم‌وبیش همواره توسط یک ساز زمینه که نت‌های تونیک و دومینانت (با سودومینانت) را طی اجراء می‌نوازد، همراهی می‌شوند. به این ترتیب، بافت اصلی این موسیقی از یک ملودی تشکیل یافته که بر زمینهٔ صداهائی یکنواخت شنیده می‌شود. در موسیقی هند به‌جای توالی‌های هارمونیک و بافت پُلی‌فونیک موسیقی غربی، تنش‌ها و فرودهای ملودیک و ریتمیک نشسته است. تمبور (tambura)، سازی با دستهٔ بلند و دارای چهار سیم فلزی که به‌طور متوالی و مداوم بر آنها زخمه زده می‌شود، مهم‌ترین ساز زمینه است. صوت یکنواخت و ثابت ساز زمینه سهمی به‌سزا در پدید آوردن حال‌وهوای خاص موسیقی هند دارد. علاوه بر تکنواز و نوازندهٔ تمبور، طبالی نیز هست که ساختار ریتمیک را برقرار داشته و گاه ممکن است بداهه‌نوازی‌های ریتمیک نیز انجام دهد.

ساختار ملودیک: راگا 

در موسیقی اصیل هند، ملودی در چارچوبی ملودیک موسوم به راگا خلق می شود. راگا الگویی از نت ها است. یک راگای معین تا اندازه ای با تعداد صداها یا نت های سازنده اش و الگوی فاصله های میان این صداها مشخص می شود. یک راگا شکل بالا رونده و پایین رونده معیّن، عبارت های ملودیک ویژه و همچنین تکیه های صوتی خود را دارد. تزیین های خاص و گلیساندوهای میان صداهای معیّن به هر راگا کیفیتی متمایز می بخشد. در نمونه زیر دو راگا نت نویسی شده اند:

 

 

 

اصطلاح راگا از واژه ای به معنای رنگ یا حال و هوا گرفته شده است و گفتاری کهن نیز راگا را به عنوان «آنچه اندیشه را رنگ می بخشد» توصیف می کند. هر راگا با حال و هوایی ویژه مانند حال و هوای آرام و آسوده، عاشقانه یا قهرمانی مربوط است. راگاها همچنین با خدایان، فصل ها و جشن های خاص و ساعت های معینی از روز و شب مناسبت دارند. راگاها چنان سویه های متعددی دارند که موسیقیدانان زمانی دراز را برای آموختن آن ها صرف می کنند. برخی از موسیقیدانان برجسته هند خود را فقط به اجرای ده یا دوازده راگا محدود می کنند. هنرمند چیره دست در چارچوب یک راگا می تواند با تنوعی بی کران به بداهه پردازی و خلق موسیقی بپردازد. 

 

ساختار ریتمیک: تالا

ریتم در قالب سیکل هایی به نام تالا سازمان می یابد. هر تالا از سیکل تکرار شونده ضرب ها تشکیل می شود. گرچه سیکل ضربی می تواند طولی از 3 تا بیش از 100 ضرب داشته باشد. اما متداولترین سیکل ها دارای 6 تا 16 ضرب هستند. هر سیکل به گروه هایی ضربی تقسیم می شود. برای نمونه، تالایی 10 ضربی به نام ژیتال بر مبنای الگوی 3-2-3-2 تقسیم شده و تقسیم در تالای 10 ضربی شالتال به صورت 4-2-4 است:

همچنان که در موسیقی غرب نت سیاه ممکن است به نت های چنگ و دولا چنگ تقسیم شود، در اینجا نیز هر ضرب ممکن است به کشش های زمانی کوتاه تر خرد شود. اولین ضرب سیکل تالا مهم ترین ضرب آن است. تکنواز به طور معمول یکی از نت های مهم راگا را بر اولین ضرب تالا می نوازد. تالا با تمپوهایی متنوع از کند تا بسیار تند اجرا می شود.

 

“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”