آشنایی با تاریخچه عکاسی در ایران و جهان
عکاسی هنر ثبت وقایع است که میتواند هر لحظهای از زندگی ما را ثبت کند و از آن به عنوان سند هم استفاده میشود. تاریخچه عکاسی با واژه فتوگرافی«Photography»، پیوند خورده که ترکیبی از دو کلمه فتو به معنی نور و گرافی است، یعنی ثبت یا نگارش است که معنی نقش کردن با نور را نیز میدهد.
نور، نقش اصلی در عکاسی را بر عهده دارد. در عکاسی آنالوگ نورهای بازتابیده شده از سطح اشیا به نگاتیو که سطح حساس به نور را دارد میرسد و ثبت میشود، بعد از آن توسط داروهای مخصوص ظهور میشود و سپس روی کاغذ مخصوص به چاپ میرسد، اما در عکاسی دیجیتال، نور بر حسگرهای الکترونیکی تاثیر میگذارد و تصاویر ثبت میشوند.
عکاسی هم مثل دیگر هنرها، نیاز به ابزار و تجهیزات خاص خود چون دوربین آنالوگ یا دیجیتال، فیلم، لنز، فلاش و سه پایه دارد.
اولین عکس جهان چه زمانی و توسط چه کسی به ثبت رسید؟
اولین عکس جهان توسط ژوزف نیسفور نیپس، مخترع فرانسوی به ثبت رسید. او سهم به سزایی در پیشرفت و تاریخچه عکاسی داشت و یکی از پیشگامان در این زمینه است. این عکس در سال ۱۸۲۶ میلادی بعد از ۸ ساعت نوردهی با استفاده از دوربین تاریکخانهای به ثبت رسید.
تاریخچه عکاسی
عکاسی چه زمانی وارد ایران شد و اولین عکاس ها چه کسانی بودند؟
تاریخچه عکاسی در ایران به دوران قاجار و سلطنت ناصرالدین شاه باز میگردد. اولین عکاس حرفهای دربار ناصرالدین شاه، آقا رضا عکاس باشی بود که همراه ناصرالدین شاه در تمام سفرها به عکاسی میپرداخت. عکاس باشی ها کسانی بودند که به فن عکاسی آشنا بودند و دوربینهای عکاسی در دسترس آنها قرار داشت و به همین خاطر این لقب به آنها داده شده بود. کم کم با ترویج عکاسی تعداد عکاس باشی ها افزایش یافت و به عکاسخانهها در سطح شهر اضافه شد.
ناصرالدین شاه نیز به طور علمی و عملی این فن را آموخت. دوربینهایی که ناصرالدین شاه، استفاده میکرد، اغلب بر روی سه پایه قرار میگرفتند و اندازه بزرگی داشتند. رشته عکاسی هم به صورت آکادمیک در دارالفنون و در کنار دیگر فعالیتها توسط اساتید اروپایی تدریس میشد که از کشورهایی مثل فرانسه و ایتالیا دعوت شده بودند. این مدرسه از اساتید عالی رتبه اروپایی، برای تدریس عکاسی بهره میبرد.
این اساتید از فرانسه، اتریش و ایتالیا برای تدریس عکاسی به دارالفنون دعوت شده بودند.
اولین تصاویر گرفته شده مربوط به بناها، کاخها و عمارت های تاریخی بود، چون دوربینهای اولیه عکاسی به صورتی ساخته شده بودند که برای ثبت عکس، موضوع باید به مدت بسیار زیادی بدون حرکت میماند، در غیر این صورت تصویر بر روی کاغذ ثبت نمیشد. همچنین تمایل ناصرالدین شاه به عکاسی باعث شد تا عکسهای بسیاری به دست خود او گرفته شود. موضوع اغلب این عکسها شخص وی، وقایع روزمره در کاخ سلطنتی، زنان حرمسرا و چهره برخی رجال درباری بود.
عکاسی در ایران
بهترین سبکهای محبوب در تاریخچه عکاسی جهان
عکاسی پرتره: شاخهای از عکاسی است که در آن از چهره انسان عکسبرداری میشود و یکی از انواع آن سلف پرتره یا عکاسی از خود است، آنچه در این روش اهمیت دارد این است که عکس باید خصوصیات شخصی، افکار و تا حدودی هویت شخص را نشان دهد.
عکاسی خبری یا فتوژورنالیسم: به عکسهایی گفته میشود که پیام و هدف اصلی آنها خبررسانی است. عکاسان خبری دقیقا مانند نویسندگان و خبرنگاران سعی در تهیه گزارش و مستند کردن آنها دارند. سرعت و دقت برای ثبت بهترین لحظه با کادربندی مناسب در این نوع عکاسی بسیار مهم بوده، چون عکاس باید در کمترین زمان سوژهها و اتفاقات مهم را ثبت کند.
عکاسی ورزشی: صحنههای ورزشی و ورزشکاران سوژه عکاسان ورزشی هستند. در این صحنهها به دلیل اینکه سوژه متحرک است و در فاصله دور قرار دارد، از تجهیزات و ابزار تخصصی در هنگام عکاسی استفاده میشود که در تاریخچه عکاسی ایران و جهان بسیار مورد استقبال ورزشکاران بوده است.
عکاسی معماری: شاخهای از عکاسی است که در آن از آثار معماری و ساختمانها عکسبرداری میشود.
عکاسی نجوم: در عکاسی نجومی به وسیله تلسکوپ و با روشهای مختلف از ستارهها و سیارات عکسبرداری میشود.
عکاسی طبیعت: عکاسی از مناظر طبیعی مثل گیاهان، کوهها یا صخرههاست. معمولا این نوع عکاسی خالی از حضور انسان و ساختمانهاست.
عکاسی حیات وحش: در این نوع عکاسی از حیوانات و جانوران عکسبرداری میشود. در عکاسی از حیوانات داشتن آشنایی و دانش درباره رفتار حیوانات اهمیت زیادی دارد. لوازمی چون لنزهای مخصوص، سه پایه و همچنین وسیلهای برای استتار مورد نیاز این نوع از عکاسی است.
عکاسی هنری: هرکدام از روشهای عکاسی مانند عکاسی پرتره، عکاسی اجسام بیجان یا معماری و … که حس و مفهومی از زیبایی در خود داشته باشند، میتوانند در این گروه قرار بگیرند.
عکاسی صنعتی: این نوع عکاسی، به سفارش یک سازمان صنعتی صورت میپذیرد. سوژههای مورد عکاسی در این روش، فرایندهای تولید، محصولات، کارکنان یا تجهیزات سازمانیاند. عکس صنعتی ممکن است با مقاصد مختلفی چون تبلیغات، روابط عمومی، روابط صنعتی و … گرفته شود.
تکنیک های کاربردی در تاریخچه عکاسی
ضد نور یا سیلوئت: تکنیکی است که در آن منبع نور در پشت سوژه قرار دارد و به دلیل شدت نور، سوژه بهصورت سیاه، تیره و بدون جزئیات دیده میشود. بهترین زمان برای این نوع تکنیک هنگام طلوع و غروب آفتاب است. این نوع عکس میتواند حسی چون غم و اندوه را به بیننده منتقل کند و در شرایطی که نور مصنوعی در پشت سوژه باشد نیز حسی از بیهویتی و ترس را برساند، چرا که جزئیات و به اصطلاح هویت آن نامشخص و ناواضح است که در سبک و سیاق و همچنین تاریخچه عکاسی ایران و جهان نقش به سزایی ایجاد کرد.
عکاسی در شب: به عکاسی در شب و در تاریکی گفته میشود. در عکاسی شب، معمولاً از زمانهای نوردهی طولانی استفاده میکنند. در این روش باید نور بیشتری به نگاتیو یا فیلم برسد و به همین دلیل سوژههای نورانی مثل ماشینهای با چراغ روشن و نقاط نورانی متحرک به صورت خطی نورانی و کشیده در صفحه حساس عکاسی ثبت میشوند.
تاریخچه هنر عکاسی
پنینگ: نام تکنیکی در تاریخ عکاسی است که برای نشان دادن حرکت در سوژهها به کار میرود. در این تکنیک معمولا سوژه اصلی متحرک است و دوربین همزمان با سوژه حرکت میکند. بدین ترتیب حس تحرک در عکس به وجود میآید. عکسبرداری به این شیوه کارِ مشکلی است، زیرا باید چرخش و حرکت دوربین کاملا سرعت یکسان با سوژه داشته باشد، در غیر این صورت سوژه محو میشود. وسیله تک پایه، میتواند کمک بسیاری به این نوع عکاسی انجام دهد.
عکاسی ماکرو: شاخهای از عکاسی بوده که از نمای نزدیک و به طور معمول از سوژههای کوچک عکسبرداری میکند. در عکاسی ماکرو، سوژه موجود در یک تصویر بزرگتر از اندازهی آن در طبیعت است و برای این نوع عکسبرداری باید از لنزها یا فیلترهای خاصی استفاده کرد.
سراسرنما: (Panorama): این تکنیک در تاریخچه عکاسی جهان، سبب ایجاد عکسهایی با فضای وسیعتر نسبت به عکسهای معمولی شد. نحوه ساخت آنها به این صورت است که با کنار هم قراردادن تعدادی عکس معمولی بهوجود میآیند. اما در دوربینهای دیجیتال امروزی این روش بصورت جداگانه برای دوربین تعریف شده است و عکاس به راحتی میتواند دوربین را در این حالت قرار دهد.
سپس از لحظهای که عکاس دکمه شروع عکسبرداری را فشار میدهد تا پایان عکسبرداری زمان دارد تا تمام محیطی را که میخواهد در تصویر داشته باشد تا با حرکت دادن دوربین ثبت کند. امروزه در خیلی از گوشیهای هوشمند هم گزینهای به اسم پانوراما تعریف شده است.
با این وجود میتوان گفت عکاسی از گذشته تا به امروز تغییرات زیادی داشته است، اگر شما تاریخچه عکاسی را در وبلاگ پروانه مطالعه کنید، متوجه میشوید که عکاسی در قدیم مختص افراد بسیار ثروتمند بوده و اکنون هنر عکاسی به بزرگترین سرگرمی رو به رشد، در جهان تبدیل شده که با سخت افزار به تنهایی یک صنعت چند میلیارد دلاری را با خود همراه کرده است.
“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”