• صفحه نخست
• آشنایی مختصر با هنر مجسمه سازی

مجسمه سازی شاخه‌ای از هنرهای تجسمی است که به شکل دادن اشیا با مصالح مختلف می‌پردازد. در واقع هنر مجسمه سازی یا تندیسگری فرایندی است که به خلق یک پیکر سه بعدی می‌انجامد.
حال سوال اصلی در این است که مجسمه ‌سازی و خصوصیات اساسی و وجه تمایز آن با دیگر هنرهای تجسمی در چیست؟ در جواب می‌توان گفت که مجسمه اثری است که با شکل دادن به مواد و مصالح قابل لمس ساخته می‌شود و سه بعدی بودن آن باعث متفاوت بودن از هنرهای دیگر شده است. مجسمه در واقع ساخته دست انسان است و به نوعی احساسات و افکار هنرمند را به مخاطب انتقال می‌دهد.

همه چیز درباره مجسمه ‌سازی
همان طور که گفتیم هر مجسمه از ماده تشکیل شده و دارای سه بعد واقعی است که می‌توان آن را لمس کرد و از بافت آن آگاه شد. مجسمه مانند تمام اشیا و احجام اطرافمان از زوایای متعددی قابل دیدن است. این بدان معنی است که مجسمه‌ سازی با حجم سروکار دارد. مجسمه ‌ساز باید هنگام طراحی و کار، تمام وجوه و سطوح را در نظر داشته و آن را قبل از شروع به کار در ذهن خود به طور کامل مجسم کند.

بافت‌ها و سایه‌روشن‌های قابل لمس در تندیس گری نیز اهمیت زیادی دارند. به گونه‌ای که اولین حس هر بیننده‌ای، لمس کردن مجسمه است. بافت‌های روی حجم یا مجسمه از سطوح زبر و ناهموار گرفته تا سطوح صاف و صیقلی، بسیار متنوع است. این امر نشانگر تنوع مواد مختلف و قابلیت هریک از آنهاست. بنابراین انتخاب ماده مناسب، پایه و مبانی مجسمه ‌سازی به شمار می‌رود که هنرمند با توجه به موضوع، فضا و مکان به آن می‌پردازد. مجسمه ‌ساز همواره باید از ماده‌ای که کارکرد متناسبی با طرح پیکرشناسی دارد، استفاده کند. سنگ، چوب، شیشه، فلز و نظایر آن دارای بافت‌ها و قابلیت‌های مخصوص‌اند و هنرمند برای مثال، هنگام استفاده از شیشه، باید شفافیت آن را در نظر داشته باشد.

مجسمه سازی چیست
نقش ‌برجسته و تفاوت آن با مجسمه سازی
حالتی بین طراحی و مجسمه است. به برجستگی‌ها و فرورفتگی‌هایی که بر روی مواد و مصالح بوجود آوریم بطوریکه هنوز از زمینه و صفحه جدا نشده باشد، نقش ‌برجسته می‌گویند. به همین دلیل در نقش ‌برجسته نمی‌توان مانند مجسمه سازی از تمام زوایا به اثر نگاه کرد.

انواع روش‌های ساخت در مجسمه سازی

افزایشی (شکل‌دهی): در این روش هنرمند با اضافه کردن تدریجی موادی چون گل، گچ، موم و مواد مشابه و با شکل دادن به آن، به فرم و حجم مورد نظر دست می‌یابد.

روش کاهشی (کنده‌کاری و حجاری): در این روش مجسمه‌ساز ابتدا توده سنگ یا چوب یا ماده دیگر را آماده کرده و بعد از طراحی شکل مورد نظر روی توده خام، شروع به تراشیدن و کاستن زواید بطور همزمان از جهات مختلف می‌کند تا به شکل نهایی و مطلوب برسد.

جفت ‌کاری (چسباندن): هنرمند با کنارهم قرار دادن اجزا و قطعات مختلف و انتخابی خود، فرم و حجم مورد نظر را کامل می‌سازد. مانند کلاژ یا جفت و جورکاری فلزات و اشیای مختلف و ترکیب آنها با یکدیگر.

مواد مورد استفاده در مجسمه‌سازی
در گذشته مواد مورد نیاز برای ساخت مجسمه‌ ها با توجه به شرایط جغرافیایی منطقه‌ و امکانات بهره‌برداری آن مواد از منابع طبیعی بدست می آمد. برای مثال در زمان‌های خیلی دور که انسان تنها به خاک دسترسی داشت مجسمه‌ سازی با گل مرسوم بود و یا پیکرتراشی با چوب در مناطق جنگلی بسیار رواج داشت. در دوره‌های بعد که انسان‌ها با شیوه‌های استخراج سنگ از کوه و انتقال آن به محل زندگی خود آشنا شدند، هنرمندان به مجسمه ‌سازی با سنگ نیز روی آوردند. اما امروزه با توجه به پیشرفت امکانات و یافتن روش‌های گوناگون کار با مواد و مصالح مختلف، آزادی عمل بیشتری در استفاده از متریال برای مجسمه ‌سازان بوجود آمد مانند ساخت مجسمه با استیل، برنز، فلز، بتن، سنگ، گچ، گِل (سفالگری)، شیشه، پلاستر، پلاستیک، فایبرگلس، پلکسی‌گلس، نئون، رزین، چوب، کاغذ، پاپیه‌ماشه، صوت، رباط، چرم، پارچه، تاکسی‌درمی و ترکیب مواد مختلف.

بنابراین می‌توان گفت که مجسمه ‌سازی هنر شکل دادن بصورت سه بعدی است که طی آن هنرمند با روش‌های مختلف چون کنده‌کاری یا چسباندن مواد و مصالح به یکدیگر، ایده و پیام خود را منتقل می‌کند.

انواع تکنیک های مجسمه ‌سازی
همان طور که می‌دانید مجسمه اثری است که با شکل دادن به مواد و مصالح مختلف ساخته می‌شود و دارای سه بعد واقعی است که می‌توان آن را لمس کرد. حجم و مجسمه همچنین بافت‌هایی متنوع از سطوح زبر و ناهموار تا صاف و صیقلی دارند که این امر نشانگر تنوع مواد مختلف و قابلیت هریک از آنهاست. بنابراین انتخاب ماده نکته مهمی است که هنرمند با توجه به موضوع، فضا و مکان به آن می‌پردازد.
از میان انواع مواد مجسمه ‌سازی می‌توان به استیل، برنز، فلز، بتن، سنگ، گچ، گِل (سفالگری)، شیشه، پلاستر، پلاستیک، فایبرگلس، پلکسی‌گلس، نئون، رزین، چوب، کاغذ، پاپیه‌ماشه، صوت، رباط، چرم، پارچه، تاکسی‌درمی و ترکیب مواد مختلف اشاره کرد.

در این مقاله سعی داریم به گونه‌های مختلفی از روش‌‌های مجسمه ‌سازی بپردازیم، پس همراه ما در وبلاگ پروانه باشید.

ساخت مجسمه گلی ساده

گلِ مجسمه ‌سازی: ساده‌ترین ماده مجسمه‌ سازی که از دیرباز در اختیار همگان قرار داشت «گِل» بود. حتی تمدن‌های اولیه بشر نیز از این ماده برای ساخت وسایل مورد نیاز خود بهره می‌گرفتند. بنابراین گِل، یکی از در دسترس‌ترین مواد برای ساخت مجسمه است.

ویژگی گلِ مجسمه ‌سازی: مهمترین ویژگی که گِل مجسمه‌ سازی باید داشته باشد، حالت چسبندگی و خمیری بودن است و بهترین خاکی که در ترکیب با آب این خصوصیت را پیدا می‌کند، «خاک رُس» است.
گِل رُس بسته به منطقه‌ای که از آن بدست می‌آید انواع مختلفی از زرد و سفید تا قرمز دارد. معمولا رنگ گِل تاثیر زیادی در مجسمه سازی یا پیکرتراشی ندارد، اما گاهی در مرحله پخت و لعاب‌کاری آن می‌تواند تاثیرگذار باشد، یعنی رنگ‌های مختلف گِل، پذیرش لعابشان با یکدیگر متفاوت است.

“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”