• صفحه نخست
• نمایشنامه رادیویی: آشنایی

نمایشنامه رادیویی:
رادیو یک رسانه ارتباط جهانی و همه کاره است که برای تشویق به تغییر مثبت رفتار فردی و تغییر اجتماعی سازنده  از طریق سخنرانی‌های تعلیمی که توسط دانشمندان و مقامات مشهور ارائه می‌شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرد، لذا ما بر آن شدیم تا در این پست به بررسی کامل نمایشنامه رادیویی بپردازیم.

رادیو، می‌تواند نمایش‌های مهیج و سرگرم کننده‌ای که احساسات شنونده را درگیر می‌کند، به زندگی میلیون‌ها شنونده وارد کند و آن‌ها را از ایده‌ها و رفتارهای جدید که زندگی و جوامع را بهبود می‌بخشد، مطلع می‌کند.

یکی از مهمترین کاربردهای آن برای تغییرات اجتماعی، استفاده از یک پیام آموزشی درقالب سرگرمی است. این سرگرمی به صورت اوقات به صورت کامل مورد استفاده قرار می‌گیرد و از لحاظ معنی، شبیه اصطلاح  سرگرمی است که در برخی از کشورها رایج است.

در روزای اولیه، در کشورهایی مانند استرالیا، کانادا و آفریقای جنوبی، گنجاندن پیام‌های مفیدی در مورد موضوعاتی مانند کشاورزی و آتش در نمایش‌های رادیویی غیر معمول بود. با ظهور تلویزیون و سریال‌های تلویزیونی، نمایش رادیویی رو به زوال رفت.

نویسندگانی که تجربه‌ی نمایشنامه‌ رادیویی را ندارند، نباید از انجام این کار منصرف شوند، به شرط آنکه آموزش کافی را کسب کرده باشند. حتی با تجربه ترین نویسندگان نیز به برخی راهنمایی‌ها و دستورالعمل‌ها نیاز دارند.

اولین وظیفه‌ی نویسنده این است که به عنوان عضوی از تیم طراحی خدمت کند. تیم طراحی وظیفه دارند فرم و محتوای دقیق کلیه مواد و فعالیتهای پروژه را مشخص کنند. در مرحله‌ی بعد، توسعه و تولید است که نویسنده‌ی فیلمنامه، برنامه نویسی، پیش نویس، آزمایش و تجدید نظر در فیلمنامه‌ی یک نمایش انجام می‌دهد.

هفت سیستم ارتباطی:
 جلب توجه :
نمایش، با شخصیت‌های جذاب و توطئه‌های هیجان انگیز خود، در بسیاری از قسمت‌ها توجه شنوندگان را به خود جلب می‌کند. نمایش رادیویی می‌تواند با متمایز ساختن پیام از سایر اطلاعاتی که شنونده در طول روز دریافت میکند، با نشان دادن نحوه ی ارتباط و مفید بودن پیام برای شنوندگان، با نشان دادن سازگاری پیام با شنوندگان، توجه‌ها را به سمت خود سوق دهد.

درگیر کردن احساسات مخاطب:
درگیر شدن احساسات مخاطب و ایجاد انگیزه در شنوندگان بسیار مهم است.یک واکنش احساسی باعث افزایش زمان و انرژی شنونده درباره ی فکر به پیام نمایش می‌شود و اگر تصمیمات از نظر احساسی سودمند باشد، به طور منطقی به دست می آید. نمایش رادیویی، توانایی درگیر کردن شنوندگان در طیف وسیعی از تجربیات عاطفی و ارائه‌ی اطلاعات برای کمک به آنها برای بهبود زندگی را دارد.

تأثیر گذار بودن پیام:
برای تأثیر گذاری پیام نمایشنامه‌ رادیویی، درام اجازه می‌دهد که پیام این نمایش رادیویی توسط شخصیت‌های مختلف به زبان و در موقعیت‌هایی ارائه شود که مخاطب، آن‌ها را درک کند و به راحتی بدست آورد.

اعلام مزایای نمایشنامه:
اگر شنوندگان معتقد باشند که این رفتار دارای مزایای واقعی است، آن را امتحان می‌کنند. شخصیت‌های مختلف موجود در نمایشنامه‌ رادیویی، عواقب خوب و بد رفتارهای مختلف حاصل از تغییر در سبک زندگی آن‌ها را به سرعت، به شنوندگان نشان می‌دهد.

ایجاد اعتماد:
شنوندگان شخصاً و از لحاظ احساسی، با شخصیت‌های الگویی درگیر می‌شوند. شخصیت‌های الگو را افرادی واقعی می‌بینند که توانایی اعتماد به آن‌ها را داشته باشند. در نمایشنامه، وجود شخصیت‌های با تجربه و آگاه که زندگی شنوندگان به آن مرتبط می‌شوند، باعث اعتماد آن‌ها به نمایش می‌شود.

فراخوانی برای اقدام:
افراد برای بحث در مورد ایده‌های جدید، تصمیم گیری‌های دشوار و تلاش برای رفتار جدید به تشویق نیاز دارند. شخصیت‌های نمایشنامه، توانایی تحریک انگیزه‌ی شنونده‌ها را دارند تا رفتار جدیدی را امتحان کنند و از آن‌ها در برابر خانواده و دوستان حمایت کنند.

مقاوم بودن:
خلاصه‌ی نمایشنامه‌ نویسی، راهنمایی را به صورت ثابت، مناسب و مرتبط به مخاطب شنونده می‌رساند. تکرار مداوم پیام به شنودگان کمک می‌کند تا ایده‌های جدید را درک کنند و یادبگیرند که  چگونه یک رفتار جدید را انجام دهند و از نظر ذهنی نحوه‌ی عملکرد آن‌هار ا تمرین کنند.

جهت آشنایی کامل با نحوه نوشتن نمایشنامه  کلیک کنید.

آمیختن سرگرمی با آموزش برای ایجاد نمایش رادیویی:
مخلوط سرگرمی با آموزش در نمایشنامه  رادیویی، هم به عنوان فرصت و هم به عنوان چالش، برای نویسنده است و باید آن را به یک نمایشنامه‌ رادیویی جذاب تبدیل ‌کند. نوشتن مطالب با نوشتن پیام‌های سرگرمی خالص و یا آموزشی خالص بسیار متفاوت است. برای ایجاد همچین ترکیبی:

مخاطبان مورد نظر
هدف و اهداف نمایشنامه‌ رادیویی
پیام نمایش، بهترین روش بیان برای مخاطب مورد نظر
ساختار چند طرحه یک نمایشنامه‌ رادیویی
مزایای این ساختار چند طرح برای معرفی و تکرار پیام‌های اجتماعی به طور ظریف و طبیعی
عملکرد شخصیت‌های الگوی باورپذیر به عنوان ابزاری برای انتقال پیام و ایجاد انگیزه و تداوم تغییر در مخاطب
اهمیت هیجان در نمایش برای جلب توجه شنوندگان و جلب توجه آن ها و ایجاد رفتار جدید
قدرت رادیو به عنوان وسیله‌ای برای سرگرمی و آموزش
روش‌های تقویت سواد شنیداری در مخاطبان رادیو
نقاط قوت و محدودیت‌های رادیویی، مانند هر رسانه ارتباطی دیگر، ویژگی‌ها، نقاط قوت و محدودیت‌های خاص خود را دارد.

نقاط قوت نمایشنامه‌ رادیویی:
نقاط قوت نمایشنامه نویسی رادیویی
نقاط قوت نمایشنامه نویسی رادیویی
رادیو، در سنت شفاهی بنا شده‌است. هر فرهنگ، سنت‌های داستان گویی دارد و جذابیت گوش دادن به یک داستان خوب، هرگز ازبین نرفته است. یک نویسنده نمایشنامه‌ رادیویی موفق، توانایی ایجاد داستان‌هایی جذاب با استفاده از سنت را که مخاطبان شنونده را جذب می‌کند را دارد.
رادیو به تخیل شنوندگان، متوسل می‌شود و به آن‌ها اعتماد می‌کند. فرصت کافی برای دعوت شنوندگان برای تصور طیف گسترده‌ای از افراد، مکان‌ها و رویدادها وجود دارد. یک نویسنده خوب رادیو با چگونگی ایجاد تصاویر قوی کلمه‌ای، شخصیت‌های جذاب و اتفاقات پر از عمل، به تخیل شنوندگان ضربه می‌زند.
رادیو بدون محدودیت از زمان و مکان عبور می‌کند. نویسنده نمایشنامه در زمان، آزادانه حرکت می‌کند و محیطی را بدون عبور محدودیت از زمان و مکان به شرط این‌که برای مخاطب مناسب باشد، فراهم می‌کند.
رادیو از مکان‌هایی برای تداعی تصاویر استفاده می‌کندکه در زندگی واقعی یا حتی در صحنه و تلویزیون غیر ممکن است.
رادیو یک رسانه‌ی شخصی است و می‌تواند همزمان به گوش میلیون‌ها شنونده برسد، با این تفاوت که قدرت مکالمه جداگانه با هر شنونده نیز وجود دارد. نویسنده‌ی خوب نمایشنامه‌ رادیویی تشخیص می‌دهد که پیام رادیو توسط مردم به طور دسته جمعی شنیده شود و در عین حال، توسط شنونده‌ها  قابل تفسیر باشد.
جهت ثبت سفارش نمایشنامه رادویی کلیک کنید.

محدودیت‌های نمایشنامه نویسی رادیو:
نویسنده باید جزئیات حواس پنچگانه زندگی واقعی شنوندگان مانند بینایی ویا بویایی را  در نمایشنامه نویسی فراهم ‌کند. شنوندگان باید آنچه را که میشنود، تصورکنند.
عادت شنوندگان رادیو این است که به عنوان زمینه زندگی خود استفاده کنند، بدون اینکه به آنچه پخش می‌شود توجه کامل داشته باشند. نویسنده باید توجه کامل شنوندگان را به خود جلب کند و به داشتن سواد شنیداری تشویق ‌کند.
فرصت‌های بسیار خوبی برای استفاده از جلوه‌های صوتی و موسیقی فراهم می‌کند. با این حال، نویسنده‌ی خوب نمایشنامه‌ رادیو، با استفاده بیش از حد صدا بیش از سازندگی، تشخیص مخرب بودن و یا نبودن آن را بدهد. موفقیت نمایشنامه نویسی بیشتر از آن‌که به سر وصدا اضافه کند، به گفتگوی قدرتمند و جذابیت عاطفی شدید بستگی دارد.
در بعضی مواقع، رادیو برای آموزش مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. به عنوان مثال؛ برای یک پزشک دشوار است که طرز جداسازی آپاندیس را از رادیو یاد بگیرد. برای غلبه به این دشواری‌ها، نویسنده باید مطالب پشتیبانی را در سایر رسانه‌ها توصیه کند.
یک داستان یا پیام رادیویی فقط یک بار شنیده می‌شود. امکان بازگردانی در آن وجود ندارد. نویسنده‌ی نمایشنامه‌ رادیویی باید از وضوح، سادگی و تکرار در ارسال پیام‌های مهم یا اطلاعات آموزشی اطمینان حاصل کند.
تسلط به مراحل اساسی خاص افزایش یادگیری قبل از درک و تمرین مراحل پیچیده‌تر، وجود دارد. در ایجاد انگیزه در تغییر در رفتارهای فردی و هنجارهای اجتماعی، درک سطح دانش و نگرش‌های موجود در جامعه مهم هستند. درک نویسنده از سبک برنامه که جایگاه متمرکز دستورالعمل و پیشرفت نمایشنامه نویسی رادیویی وجود دارد و شامل مراحل تغییر رفتار فرد ویا جامعه است، در حالی که جهل از تغییر رفتار جدید به سمت پذیرش و حمایت کامل آن ازبین می‌رود.

راهنمایی برای تشویق به سواد گوش دادن:
۱. معرفی همزمان چند کاراکتر
۲. جلب توجه به ابتدای هر قسمت
۳. خودداری از اضافه بار درام با پیام
۴.. تکرار کردن بخش‌های مهم پیام به روش‌های مختلف

۵. فراهم کردن روش‌هایی برای پاسخ دادن به شنوندگان
جمع آوری دوباره‌ی قسمت‌های قبلی
انواع برنامه‌های رادیویی:
نمایش رادیویی مورد استفاده برای توسعه اجتماعی، در حالت کلی در یکی دودسته قرار دارند: برنامه‌های غیر فنی و برنامه‌های دانش فنی برنامه‌های غیر فنی، معمولاً برای مخاطبان عمومی تهیه می‌شوند که نیازی به یادگیری و یادآوری اطلاعات دقیق نیست. اهداف این برنامه، توضیح دادن اهمیت و ارتباط رفتار جدید برای اعضای مخاطب، تشویق آن‌ها برای جستجوی اطلاعات بیشتر از یک منبع محلی و ایجاد انگیزه برای اتخاذ روش است.

انواع برنامه‌های رادیویی
انواع برنامه‌های رادیویی
برنامه‌های دانش فنی، برای آموزش مهارت‌های خاص و شیوه‌های جدید به مخاطبان انتخاب شده‌است. برای آموزش از راه دور مورد استفاده قرار می‌گیرند و انتظار به خاطر سپردن شنوندگان اطلاعات را نیز دارند و از آنها به درستی استفاده می‌شود. قبل از تهیه‌ی برنامه، محققان باید به اندازه‌ی دقیق دانش، نگرش و عملکرد موجود در یک نمونه از مخاطبان انتخاب شده را بسنجند.

درگیری نمایشی:
درگیری نمایشی یکی از ویژگی‌های حیاتی هر درامی است، اجرا کردن چه در صحنه و چه در تلویزیون و یا رادیو، باعث جلب توجه مخاطب شود. این تعارض دراماتیک، در چرخش‌های غیر معمول، غالباٌ غیر منتظره اطلاق می‌شوند که در تمام فعالیت‌های انسانی رخ می‌دهند و باعث ایجاد عدم اطمینان، تنش و یا تعلیق می‌شود. مباحث موجود در این نمایشنامه نویسی رادیویی، چرخش‌ها و عدم اطمینان درگیری دراماتیک است که جذابیت درام را ایجاد می‌کند. شنوندگان برای حل چگونگی تنش‌ها و تعلیق‌ها با یک نمایشنامه‌ رادیویی که داستانی بدون درگیری، چشمگیر، ایستا و جذاب همراه هستند.

ساختار یک نمایشنامه‌ رادیویی:
مقدمه: آغاز هر نمایشنامه نویسی، که در طی آن شخصیت اصلی ممکن است همراه با یک و یا دو شخصیت دیگر ظاهر شود و طرح آغاز شود.
توسعه : بدنه‌ی اصلی هر نمایشنامه که طی آن، طرح داستان پیشرفت می‌کند و درگیری چشمگیری بوجود می‌آید.
اوج : نقطه‌ای درگیری انقدر شدید می‌شود که برای پایان دادن به آن باید اتفاقی بیوفتد.
قطعنامه یا انصراف: قسمت آخر طرح که در آن مشکل حل شده‌است. احتمال پایان درگیری به طور ناخوشایندی وجود دارد. به عنوان مثال؛ طلاق، قتل، جنگ و یا مرگ و حتی امکان درگیری دوستانه ویا سرگرم کننده نیز وجود دارد.
نتیجه گیری: پایانی که طی آن انتهای داستان و یا نویسنده یا مخاطب به برخی فرهنگ‌ها گره خورده است .
انواع نمایشنامه رادیویی:
درام رادیویی در سه سبک مختلف ارائه می‌شود: یک درام مستقل، یک درام سینمایی، یک سریال. در درام مستقل، به یک داستان کوتاه میتوان تشبیه کرد که داستان کامل در یک بخش روایت می‌کندکه معمولاً بیش از یک ساعت طول نمی‌کشد. احتمال ظاهر شدن شخصیت‌های اضافی  نیز در داستان وجود دارد.

نمایشنامه‌ نویسی داستانی، از یک بخش به بخش دیگر ادامه پیدا می‌کند و در هرقسمت به پایان می‌رسد و داستان در قسمت بعدی انتخاب و ادامه پیدا می‌کند. یک سریال می‌تواند به صورت روزانه، بدون پایان ادامه پیدا کند. یک نمایش می‌تواند در کمتر از شش قسمت ارائه شود که معمولاً یک نمایش مینی سریال شناخته می‌شود.

“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”