در ابتدا شاید بد نباشد این نرم‌افزار را بیشتر بشناسیم. پس در این قسمت، به بیان ویژگی‌های کلی این ورکستیشن پرداخته‌ایم.
نام نرم‌افزار: Logic Pro X 10.5
کمپانی سازنده: Apple
قیمت: ۱۹۹ پوند
ویژگی‌های کلی:
به‌روزرسانی رایگان برای کاربران قبلی
آهنگ‌سازی و تنظیم به وسیله Live Loop ها
امکان ساخت بیت‌ها و ملودی‌ها به کمک Step Sequencer
Quick Sampler و امکان ساخت سمپل‌های صوتی در کوتاه‌ترین زمان ممکن
بهبود درام ماشین
۲۵۰۰ لوپ، ۱۷ لایو لوپ و ۱۵۰۰ پچ جدید
لوپ؛ اصلی‌ترین المان
شاید بتوان بزرگ‌ترین و آشکارترین ویژگی لاجیک جدید را Live Loop ها دانست. این Live Loop ها حالا لاجیک را از آن ساختار “خطی و مبتنی بر تایم‌لاین” منحصر به فرد دور کرده و به ساختار “غیر خطی و مبتنی بر لوپ” که سال‌ها پیش توسط Ableton Live ابداع شده بود، نزدیک‌تر ساخته. از این گذشته، همه ما اپل را به عنوان یک کمپانی متعهد می‌شناسیم. این کمپانی معمولا محصولات کامل و بی‌عیب و نقصی را روانه بازار می‌کند. ویژگی‌های جدید لاجیک هم از این قاعده مستثنی نیستند. گرچه Live Loop ها اولین بار در این نسخه معرفی شدند، اما تقریبا هیچ باگی نداشتند و به خوبی با دیگر قسمت‌های لاجیک، هماهنگ و سازگار شده‌اند. مهم‌ترین نکته در مورد لایو لوپ‌ها این است که آن‌ها به هیچ عنوان جایگزین ساختار Track محور لاجیک نیستند. لایو لوپ‌ها در واقع راه متفاوتی برای ضبط و تولید موسیقی را در اختیارتان قرار می‌دهند. به کمک Live Loop ها می‌توانید در همان ساختار Track محور لاجیک، به تولید، ضبط و تنظیم لوپ‌های خلاقانه بپردازید.
رابط کاربری Live Loop ها به صورت یک‌سری سلول هم‌جوار طراحی شده است. در این سلول‌ها می‌توانید از لوپ‌های اپل، VST ها و حتی صداهای ضبط شده خودتان استفاده کنید. به بیان ساده‌تر، هر چیزی که درون سلول‌ها قرار گیرد، به صورت لوپ پخش خواهد شد. این سلول‌ها در قالب ستون‌هایی گروه‌بندی شده‌اند. نحوه کار هر یک از این گروه‌ها(ستون‌ها) به این صورت است که اصوات موجود در سلول‌های هر ستون به صورت کاملا هم‌زمان اجرا می‌شوند. به لطف این قابلیت، می‌توانید بخش‌های مختلف موسیقی یا سازهای گوناگون به کار رفته در موسیقی‌تان را دسته‌بندی کرده و هر گروه را در زمان مناسب پخش کنید. جذاب‌ترین چیز در مورد لایو لوپ‌ها این است که شما می‌توانید لایو لوپ‌هایی که خلق کرده‌اید را به صورت یک لاین مجزا در بین سایر لاین‌های پروژه، ضبط و ذخیره نمائید. به احتمال زیاد، کاربران بسیاری از Live Loop ها بهره‌مند خواهند شد. دلیل آن که می‌گوئیم “کاربران بسیار” این است که Live Loop ها به شکلی ماهرانه با ساختار خطی و Track محور لاجیک، یکپارچه شده‌اند و از طرف دیگر، کاربران لاجیک سال‌هاست که به این ساختار خطی و مبتنی بر تایم‌لاین، عادت کرده‌اند. بنابراین می‌توان پیش‌بینی کرد که طیف وسیعی از کاربران لاجیک از Live Loop ها بهره‌مند شوند. همان‌طور که در پاراگراف قبل اشاره کردیم، اساس کار بسیاری از موزیسین‌های سبک‌های Hip-Hop ، R&B ، EDM و… ، لوپ‌ها هستند و احتمالا آن‌ها از Live Loop های جدید اپل استفاده بیشتری ببرند و تجربه بهتری در کار با لوپ‌ها کسب کنند. ساختار لایو لوپ‌ها به نوعی‌ست که به شما این امکان را می‌دهد تا بتوانید لوپ‌های گوناگون را با یک‌دیگر ترکیب کرده و لوپ منحصر به فرد خود را خلق کنید. یکی از جذابیت‌های بالقوه Live Loop ها این است که می‌توانید از آن به عنوان یک ابزار DJ استفاده کنید. به بیان دیگر، با بهره‌گیری از قدرت لایو لوپ‌ها می‌توانید آهنگ‌ها را به صورت زنده با یک‌دیگر میکس کنید و هم‌زماان افکت‌های متنوعی را روی صدا اعمال کنید. در حقیقت می‌توان از آن به عنوان ابزاری برای اجرای زنده موسیقی استفاده کرد.
ریمیکس زنده
همان‌طور که در قسمت قبل اشاره شد، اساس و ساختار Live Loop ها به گونه‌ای است که می‌توان از آن‌ها برای اجرای زنده موسیقی استفاده کرد. اپل برای آن که رضایت کاربران بیشتری را جلب کند، در کنار Live Loops ، ابزاری به نام Remix FX را نیز قرار داده. به لطف تنظیمات و پارامترهای قابل تنظیم Remix FX، می‌توانید افکت‌های جذاب و منحصر به فردی را روی اصوات اعمال نمائید. در واقع کاری که Remix FX می‌کند آن است که این افکت‌ها را به صورت زنده روی خروجی مستر(اصلی) پروژه اعمال می‌کند. بخش اعظم این افکت‌ها در قالب یک پد دو محوره X/Y طراحی شده‌اند. با تغییر مکان نقطه موجود در این پد می‌توانید پارامترهای گوناگون را به صورت هم‌زمان تغییر دهید. به عنوان مثال با انتخاب فیلترها و افکت‌های متنوع مانند Repeater ، Wobble و… و سپس تغییر مکان نقطه موجود در پد X/Y افکت انتخاب شده، می‌توانید چند پارامتر مجزا افکت یا فیلتر را به صورت کاملا هم‌زمان تغییر دهید. علاوه بر این، کنترل‌های بیشتری مانند Gate ، Bit Reduction ، Reverse ، Virtual Scratching و ابزاری جهت Stop و Play صدا نیز وجود دارند که با استفاده از آن‌ها می‌توانید چند آهنگ را به شکلی هنرمندانه و کاملا زنده با هم میکس و پخش کنید. در کنار تمام این مزایا، بزرگ‌ترین نقطه ضعف Remix FX آن است که چون افکت‌ها را روی خروجی مستر پروژه اعمال می‌کند، بنابراین نمی‌توان از آن برای چند ساز یا لاین محدود استفاده کرد و مجبوریم کل اصوات پروژه را دستکاری کنیم!
علاوه بر امکانات جدید لاجیک، خوش‌بختانه برنامه جانبی اپل به نام Logic Remote نیز با توجه به این قابلیت‌های جدید، به‌روز شده و حالا شما می‌توانید از طریق صفحات لمسی آیفون، آیپاد یا آیپد، Live Loops و Remix FX را به صورت کامل کنترل کنید. به هر حال هیچ چیز مثل کنترل لمسی پارامترهای Remix FX لذت‌بخش نیست. از این گذشته، اغلب اوقات با کلیک موس یا لمس TrackPad نمی‌توان آن طور که باید و شاید، این پارامترها را کنترل نمود. با وجود صفحات لمسی، می‌توان چند لوپ را به صورت هم‌زمان فعال کرد یا در قسمت Remix FX چند پارامتر را به صورت هم‌زمان تغییر داد. این کارها فقط در صفحات لمسی امکان‌پذیرند. می‌توان گفت هیجان‌انگیزترین قابلیت Logic Remote امکان کنترل پد X/Y پلاگین Remix FX به وسیله سنسورهای آیفون، آیپاد و آیپد است. تصور کنید با حرکت موبایل‌تان در جهت‌های خاصی بتوانید پارامترهای خاصی را تغییر دهید. فوق‌العاده‌ست. به طور کلی اگر تمایل دارید از تجهیزات سخت‌افزاری برای کار با Live Loop ها بهره ببرید، جای هیچ نگرانی نیست؛ چرا که سری محصولات Launchpad کمپانی Novation به طور کامل با لایو لوپ‌های لاجیک، سازگاری دارند.
چیزی فراتر از لوپ…
Logic Pro X 10.5 شامل فرمت جدیدی برای لوپ‌ها به نام Pattern Loop است. Pattern Loop را می‌توان اصلی‌ترین جز Live Loop ها به حساب آورد. این ابزار به خوبی با Step Sequencer تعامل دارد. در حقیقت با ترکیب فناوری Pattern Loop با Step Sequencer می‌توان سازها و اصوات ابداعی جدیدی را در قالب Quick Sampler و درام ماشین خلق کرد.
ما نسخه‌های مختلف لاجیک را مورد بررسی قرار دادیم. شاید باورش سخت باشید اما نسخه‌های اولیه این ورکستیشن، فاقد هر گونه درام ماشین یا ابزار Sequence بودند. حتی اضافه شدن Step Editor در نسخه‌های قبل از ۱۰.۵ نیز دردی را دوا نکرد و آن طور که باید و شاید، مورد استقبال و استفاده قرار نگرفت. در مقابل، Step Sequencer اضافه شده در نسخه ۱۰.۵ به خوبی از پس Sequence کردن ریتم‌ها و ملودی‌ها بر آمده. این قابلیت در قالب یک‌سری لاین‌ها ارائه شده که می‌تواند به خوبی برای اصوات جداگانه درام(کیک، اسنیر و…) ، گام‌های کروماتیک و ملودیک یا ابزارهای کنترل پارامترها مانند فیلترهای Cutoff و… مورد استفاده قرار گیرد.
وقتی بیشتر و دقیق‌تر با Step Sequencer کار کنید، تازه متوجه قدرت و امکانات شگفت‌انگیز این ابزار قدرت‌مند می‌شوید. هر ترک Sequencer دارای تنظیمات منحصر به فرد و امکان تنظیم مجدد تک به تک نت‌هاست. بهبود این ابزار در Sequence کردن درام و ملودی‌ها باعث شده موزیسین‌های سبک الکترونیک، از کار با آن لذت برده و تجربه بسیار جذاب و خوبی نیز به دست آورند.
سمپل کنید.
کاربران قدیمی لاجیک می‌دانند که یکی از بزرگ‌ترین و شگفت‌انگیزترین به‌روزرسانی‌های لاجیک، اضافه شدن EXS24 است که در حال حاضر، Sampler نامیده می‌شود. در نسخه ۱۰.۵ ، ما شاهد نسخه بهبودیافته Sampler به نام Quick Sampler هستیم. فارغ از طراحی دوباره رابط کاربری، Sampler را می‌توان ریشه اصلی تجدید نظر در مورد نحوه کار سیستم سمپلینگ در لاجیک دانست. البته نقاط ضعف EXS24 بسیار فراتر از رابط کاربری کسل کننده و زمختش بود. Sampler جدید علاوه بر بهبود رابط کاربری، حس خوبی را نیز هنگام کار با آن به شما منتقل می‌کند و حالا کاربران به راحتی می‌توانند از قدرت نهفته در این پلاگین قدرت‌مند بهره ببرند.
Quick Sampler در واقع نسخه ساده شده Sampler است. با Quick Sampler می‌تواند به راحتی و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، سمپل‌های دلخواه‌تان را ایجاد کنید. در حقیقت این ابزار برای زمان‌هایی که نیازی به تنظیمات دقیق و پیچیده برای سمپلینگ ندارید، طراحی و توسعه یافته. همین امکانات و قابلیت‌های جزئی است که نسخه ۱۰.۵ را به بزرگ‌ترین و بهترین به‌روزرسانی لاجیک بدل کرده. در این نسخه، با Drag کردن فایل‌های صوتی به محدوده Header هر ترک، لاجیک گزینه‌ای را در اختیار شما قرار می‌دهد تا بتوانید [علاوه بر Alchemy و Sampler] یک Quick Sampler ایجاد کنید. یکی از نکات جالب توجه در این باره، امکان استفاده از دکمه ضبط به عنوان بخشی از سیستم سمپلینگ است. به بیان ساده، شما می‌توانید هنگام ساخت سمپل مورد نظرتان، دکمه ضبط را بزنید و یک نت جدید، ساز جدید، وکال و هر چیز دیگری را نمونه بگیرید و به سمپل‌تان اضافه کنید. این قابلیت به شما کمک می‌کند در زمان، صرفه‌جویی قابل توجهی داشته باشید.
یکی از ویژگی‌های جدید لاجیک ۱۰.۵ که قبلا در مجموعه Main Stage شاهد آن بودیم، پلاگین بسیار پرکاربرد و پیشرفته Auto Sampler است. برای استفاده از Auto Sampler می‌توانید از پنجره مربوط به افزودن لاین/ورودی جدید، به این پلاگین دسترسی داشته باشید. Auto Sampler دقیقا مانند یک سینتی‌سایزر سخت‌افزاری می‌تواند فرایند ساخت سمپل‌های Multi-Sampled را به صورت اتوماتیک انجام دهد. برای این کار، کافی‌ست محدوده کلاویه‌ها و بازه Velocity مورد نظرتان را انتخاب کنید و دکمه Sample را بزنید تا لاجیک [با توجه به منبع صوتی انتخاب شده‌تان] به صورت اتوماتیک یک سمپل Multi-Sampled را به شما تحویل دهد
با بررسی مختصر امکانات جدید لاجیک ۱۰.۵ می‌توان به این جمع‌بندی رسید که لاجیک به عنوان یک ورکستیشن قدرت‌مند، در حال تغییر ساختار خطی به ساختار لوپ محور است. این را می‌توان به جرأت گفت که لاجیک امروز بیشتر از هر زمان دیگری به GarageBand نزدیک و نزدیک‌تر شده. ویژگی‌های جدید لاجیک می‌تواند کاربران را دو قطبی کند! به هر حال بعضی کاربران از این قابلیت‌های اضافه شده که سرعت تولید موسیقی را به طور چشم‌گیری افزایش می‌دهند، بسیار لذت می‌برند و از آن استقبال می‌کنند و بعضی کاربران هم ترجیح می‌دهند که به شکل کلاسیک و طبیعی‌تری به تولید موسیقی بپردازند و بنابراین ممکن است از این قابلیت‌های جدید، استقبال چندانی نکنند. البته Live Loops و Remix FX هیچ منافاتی با ضبط کلاسیک ندارند و هیچ محدودیتی در این زمینه برای شما به وجود نمی‌آورند. این امکانات بیشتر برای افزایش سرعت تولید موسیقی و بهبود اجراهای زنده کاربرد دارند و می‌توان این‌گونه گفت که Live Loops و Remix FX آمده‌اند تا تجربه کار با لاجیک در اجراهای زنده را بهبود بخشند.
معمولا در دنیای ورکستیشن‌ها و نرم‌افزارهای بزرگ، مرسوم نیست که هر به‌روزرسانی فقط به جنبه خاصی بپردازد. به بیان دیگر، به‌روزرسانی‌ها باید کامل و جامع باشند و نیازهای تمام کاربران را برطرف کنند. لاجیک هم از این قاعده کلی مستثنی نیست. برای اثبات این موضوع، کافی‌ست به تاریخچه نسخه‌های لاجیک و امکاناتی که در هر به‌روزرسانی به این ورکستیشن اضافه شده‌اند، نگاهی داشته باشید. با بررسی این موضوع متوجه می‌شویم که اپل در نسخه ۱۰.۲ لاجیک از کتابخانه و پلاگین قدرت‌مند Alchemy رونمایی کرد. یا مثلا در نسخه ۱۰.۴ ، پلاگین‌ها و ابزارهای متنوع EQ به این ورکستشن اضافه شدند. به هر حال کاربران قدیمی لاجیک، نیک می‌دانند که اپل در هر به‌روزرسانی، ویژگی جدید و جامعی را به این ورکستیشن اضافه نموده و با این کار سعی کرده نیاز تمام کاربران را پوشش دهد. علاوه بر این‌ها، اپل در هر به‌روزرسانی ابزار پیشرفته و منحصر به فردی که بتواند برای همه موزیسین‌ها کاربرد داشته باشد را نیز معرفی کرده که از جمله آن‌ها می‌توان به Sample و Step Sequencer اشاره نمود.
در تمام نسخه‌های لاجیک که با پسوند X عرضه شده‌اند، ما شاهد تلاش بی‌وقفه اپل در بهبود رابط کاربری و جریان کاری این ورکستیشن هستیم. اپل به ما ثابت کرده که می‌تواند به شکلی هنرمندانه علاوه بر افزودن قابلیت‌های جدید و پیشرفته، رابط کاربری را نیز زیباتر سازد. اگر بخواهیم با توجه به پیشینه لاجیک، یعنی از نسخه ۲.۵ تا نسخه فعلی(۱۰.۵) در مورد این ورکستیشن نظر بدهیم، می‌توانیم به جرأت بگوئیم که لاجیک هیچ‌وقت به اندازه امروز کامل نبوده و نتوانسته نیاز تمام موزیسین‌ها را برطرف کند. لاجیکی که امروز با آن روبه‌رو هستیم، حاصل سال‌ها تجربه و توسعه است. به بیان دیگر، ورکستیشن کالیفرنیایی‌ها امروزه علاوه بر ارائه ابزارها و امکانات متداول، ویژگی‌هایی را در اختیار موزیسین‌های حرفه‌ای و مهندسین صدا قرار می‌دهد تا این دست از کاربران هم بتوانند آن طور که شایسته است، به جزئیات بپردازند. به طور کلی، لاجیک ۱۰.۵ در جایگاهی قرار دارد که معدود ورکستیشنی توان رقابت با آن را دارد. همیشه انتخاب ورکستیشن‌ها یکی از سخت‌ترین مراحل بوده و اپل با ارائه امکاناتی مانند Live Loops و Remix FX [که علاوه بر ضبط استودیویی، اجراهای زنده را نیز پوشش می‌دهند] این کار را سخت‌تر از پیش کرده.
آیا واقعا به نسخه جدید نیاز دارید؟
همان‌طور که گفته شد، هنگام راه‌اندازی استودیو، انتخاب ورکستیشن «مناسب» یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که باید اخذ کنید. در حال حاضر Logic Pro X یکی از کامل‌ترین و پیشرفته‌ترین ورکستیشن‌های موجود در بازار است که با استفاده از آن می‌توانید ضبط آکوستیک و دیجیتال را به طور کامل و با بهترین و جدیدترین ابزارها انجام دهید. در حالی که بسیاری از استودیوهای نیمه‌حرفه‌ای و بعضا مبتدی Pro Tools را به عنوان ورکستیشن اصلی خود انتخاب می‌کنند، لاجیک توسط موزیسین‌ها و استودیوهای حرفه‌ای و باتجربه که سالیان سال در این صنعت کار کرده‌اند، انتخاب می‌شود. از این‌ها گذشته، در طی تمام این سال‌ها، لاجیک همواره یکی از ارزان‌ترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین ورکستیشن‌های بازار بوده. دلیل آن هم بسیار ساده است. همان‌طور که احتمالا می‌دانید، لاجیک فقط روی سیستم عامل مک و کامپیوترهای مبتنی بر مک قابل اجراست. دلیل ارزان بودن این ورکستیشن آن است که اپل بدین طریق، موزیسین‌ها را به خرید محصولات سخت‌افزاری خودش تشویق می‌کند و در واقع با فروش کامپیوترهای مک سود مورد نظرش را به دست می‌آورد. با توجه به این موضوع، دیگر جای تعجبی نیست اگر بدانید که لاجیک ۱۰.۵ فقط روی macOS 10.14.6 به بالا اجرا می‌شود. نکته حائز اهمیت این است که برای به‌روزرسانی به نسخه ۱۰.۱۴.۶ شاید نیاز باشد سخت‌افزارتان را نیز به‌روز کنید!
ورکستیشن‌های جایگزین
Universal Audio Luna – برای دارندگان Apollo رایگان است
این ورکستیشن تازه وارد، برای مشتریان قبلی UA و کسانی که از سخت‌افزارهای Apollo و Arrow بهره می‌برند، به طور رایگان در دسترس است. با توجه به تعامل و سازگاری Luna با سخت‌افزارهای UA می‌توان نتیجه گرفت که تمرکز این ورکستیشن بیشتر روی ضبط استودیویی و میکس به شکل کلاسیک معطوف است.
Ableton Live Suite با قیمت ۷۴۹ پوند
اگر به خاطر داشته باشید، در ابتدای مقاله عنوان کردیم که Ableton Live اولین ورکستیشنی بود که با ساختار غیر خطی و مبتنی بر لوپ‌ها توسعه و عرضه شده بود. این ورکستیشن، با امکانات و ابزارهایی که دارد، به خوبی از پس اجراهای زنده و ضبط استودیویی بر می‌آید. Ableton Live در مقایسه با Logic Pro X بسیار گران‌قیمت است اما Ableton Live روش‌های ابتکاری را برای ارتباط با سینتی‌سایزرهای سخت‌افزاری CV و همچنین زبان نرم‌افزاری Max MSP ارائه می‌دهد.
