• صفحه نخست
• ملودی

موسیقی برای خیلی از آدم ها به معنی ملودی است. همه ما در مدرسه، اتومبیل و یا هنگام گردش و کارهای روزانه ملودی ای را زمزمه کرده ایم. پس از شنیدن یک قطعه موسیقی اغلب می توانیم ملودی آن را به خوبی به یاد آوریم. ملودی های آشنا قادرند تجربه ها و احساسات پرشور گذشته را از نو در ما برانگیزند. برای چنین انگیزشی نه به کلام و ساز نیازی هست و نه به آوازخوان و ارکستری بزرگ، فقط چند نت کفایت می کند.
تشخیص ملودی آسان‌تر از از تعریف آن است. با این حال، ملودی سرشتی ویژه دارد و حضور آن در موسیقی تمام دوران ها و ملت ها دیده می شود. شاید این سرشت بیان ناپذیر ملودی که تداعی کننده احساساتی بی شمار است هرگز در قالب یک تعریف فرهنگنامه ای نگنجد.
ملودی زنجیره ای از صداهای جداگانه و پیاپی است که در مجموع، کلیتی درخور تشخیص را می سازند. ملودی آغاز شده، پیش می رود و پایان می یابد و دارای جهت، شکل و پیوستگی است. حرکت بالارونده و پایین رونده صداهای زیر و بم ملودی، حسی از تنش و آسودگی، انتظار و رسیدن را در بر دارد و این همان منحنی یا خط ملودیک است.
حرکت ملودی با فاصله هایی کوچک که فاصله پویشی یا فاصله پیوسته نامیده می شوند یا با فاصله هایی بزرگ تر که فاصله پرشی یا فاصله گسسته نام دارد صورت می گیرد. فاصله پیوسته، فاصله میان هر دو نت پیاپی در گام آشنای دو، ر، می ... است (فاصله میان دو تا ر، ر تا می و ..). فاصله ای که بزرگ تر از فاصله پیوسته باشد به عنوان یک فاصله گسسته شناخته می شود (برای نمونه، فاصله میان دو تا می).
در ملودی، علاوه بر حرکت های بالارونده و پایین رونده پیوسته یا گسسته، یک نت منفرد نیز ممکن است به سادگی تکرار شود. گستره یک ملودی یا فاصله میان بم ترین و زیرترین صداهای آن می تواند کوچک یا بزرگ باشد. برای مثال، در ملودی های کودکانه حرکت ها بیشتر پیوسته است و در گستره کوچکی صورت می گیرد اما در اغلب انواع دیگر موسیقی، فاصله های گسسته و پیوسته کم و بیش به یک اندازه و در گستره پهناورتری به کار گرفته می شوند.
ترتیب ویژه توالی نت های کشیده و کوتاه در هر ملودی مهم است. حتی اگر نت های یک ملودی آشنا نیز با ریتمی درست اجرا نشوند، آن ملودی ممکن است کم و بیش غیرقابل تشخیص شود. کشش نت ها، همچون زیر و بمی آن ها، در ایجاد شخصیت ویژه و شاخص یک ملودی سهمی به سزا دارد. برای نمونه ریتم نرم و هموار یک ملودی سهمی به سزا دارد. برای نمونه ریتم نرم و هموار یک ملودی آرامش بخش است و ریتم چالاک و نقطه دار (با الگویی کشیده - کوتاه) ملودی ای دیگر کیفیتی هیجان انگیز دارد. اگر ریتم این دو ملودی را عوض کنیم ملودی اول ملایمتش را از دست می دهد و ملودی دوم بی رمق می شود.
شیوه اجرای نت های یک ملودی نیز می تواند تاثیر آن را دگرگون سازد. اجرای نت ها گاه به شکلی هموار و پیوسته موسوم به لگاتو (legato) و گاه به شیوه ای جداگانه و مقطع است که استاکاتو (staccato) نامیده می شود.
بسیاری از ملودی ها از قطعه های کوچیکتری به نام عبارت ساخته شده اند. این قطعه ها ممکن است نت هایی با زیر و بم و الگوهای ریتمیک مشابه داشته باشند که این تشابه به یکپارچگی و انسجام ملودی کمک می کند.
عبارت ها اغلب به صورت جفت های متقارن نمود می یابند؛ عبارتی که از صداهای بالارونده ساخته شده است ممکن است عبارتی را در پی داشته باشد که صداهایش حرکتی پایین رونده دارند. قسمتی از عبارت دوم می تواند تکرار عبارت اول بوده اما پایانی قاطع تر داشته باشد؛ پایانی که ملودی را به سرانجام و سکون می رساند. چنین نقطه سکونی را در پایان یک عبارت، کادانس یا فرود می نامند.
در تئوری موسیقی، فرود یا کادانس (فرانسوی Cadence) یک نوع پیکربندی ملودیک یا هارمونیک است که احساس توقف و پایان در یک قطعه موسیقی را ایجاد می‌کند.

“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”