نت خوانی ، بخش جدانشدنی نوازندهها است.بعضی نوازندهها ممکن است هنگام نواختن قطعهشان دچار مشکل باشند،دلیل آن چیزی نیست جز ندانستن اینکه هر نت را چقدر بکشند یا در کجا سکوت کنند و آیا نیاز هست همه قطعه را با آرشه بزنند یا نیاز به پیتزیکاتو زدن هم دارند.
در این مقاله با نتها و طرز نواختن آن،آشنا میشوید.
در این مقاله خواهید خواند:
در موسیقی برای یادگیری و آموزش نت خوانی،باید با 7 نت اصلی موسیقی آشنا باشیم که نتهای موسیقی به شکل زیر است
نتهای موسیقی به دو شکل ظاهر میشوند:
1-دییِز(#) 2-بِمُل (♭)
علامتی است در نت خوانی موسیقی که اگر در کنار هر نتی قرار بگیرد صدای آن نت را نیمپردهٔ کروماتیک بالا میبرد یا اصطلاحاً زیرتر میکند.
برای بهتر فهمیدن این بخش از نت خوانی، مثالی در رابطه با ساز ویولن میزنم.
هنگام انگشت گذاری در روی سیمها، انگشتان به سمت جلو میآیند و صدایی تیز و ریز را تولید میکنند.
علامت بمل صدای نت را نیمپردهٔ کروماتیک بَمتر میکند.در نت خوانی برای فهم بهتر،باز ساز ویولن را مثال میزنم.
در هنگام انگشت گذاری بر روی سیمها،انگشتان از جای ثابت خود به سمت عقب کشیده میشوند که صدای بم را تولید میکنند.
در الفبای نت ها و سایر علائم و نشانههای آن،تنها در صورتی قابلفهم و خواندن هستند که روی ۵ خط موازی بافاصله یکسان قرار بگیرند، این ۵ خط، خطوط حامل نام دارند که در تمام صفحات موسیقی بهصورت چند ردیف پشت سر هم که فاصله یکسانی از هم دارند دیده میشوند.
در مبحث آموزش نت خوانی،3 کلید تعیینکننده این است که برای چه سازهایی کاربردی است و قرار است هر نت را چگونه بنوازیم.
کلیدهای خطوط حامل، شامل
خطی که از وسط کلید میگذرد. کلید دو: (C4)
خطی که از بین دونقطه جلوی کلید میگذرد. کلید فا: (F3)
کلید سل: نام خود را به خط دوم میدهد.(G4)
در سمت راست کلیدها و قبل از نتها، میزان زیروبمی نتها با علائم “#” یا “♭” مشخص میشود. به این علائم “مایهنما” میگویند که نشانگر تن موسیقی هستند. این علامتها پایه نت خوانی در موسیقی است.
دیدن علامت بمل (“♭”) در کنار کلید بیانگر این است که تمام نتهایی که در قطعه وجود دارد باید بهصورت بمل (نیم پرده پایین تر) نواخته شود.
در این بخش از میزان باید نتهای می،سی و لا بهصورت بمل نواخته شود.
دیدن علامت دیِیز (#) در کنار کلید بیانگر این است که تمام نتهای موجود برای نت خوانی، رو یا بین خطوط حامل باید بهصورت دیِیز (نیم پرده بالا) نواخته شوند.
دورههای تکرارشونده ریتم دار در یک موسیقی با یک خط عمودی به نام خط میزان از هم جدا میشوند.
در ارکسترها،رهبر ارکستر با گفتن عدد میزان از آن قسمت شروع به نواختن میکنند و یا استاد موسیقی تان برای اینکه هنگام تمرین کردن برای اینکه راحتتر به شما بگوید از کجا شروع کنید از اعداد میزان استفاده میکند.
در صورت وجود میزاننما، آن را در سمت راست مایهنما مینویسند. میزاننما از دو عدد به شکل کسر تشکیلشده و ممکن است در یک موسیقی تا انتها ثابت یا در فواصل زمانی مختلف متغیر باشد.
در ارکسترهای موسیقی، رهبر ارکستر با توجه به کسر، نوازندهها را راهنمایی میکند.
در نتهای موسیقی برای اینکه به نت معنی بدهند و برای اینکه نتها باهم قاطی نشود از سکوت استفاده میکنند.
سکوت باعث نظم و مرتب شدن قطعه میشود ولی چند نوع سکوت داریم که در شکل زیر بهخوبی مشخصشده است.
سکوت گرد: بهاندازه 4 ضرب سکوت کشیده میشود.
سکوت سفید: بهاندازه 2 ضرب سکوت کشیده میشود.
سکوت سیاه: بهاندازه 1 ضرب سکوت کشیده میشود.
در نت خوانی و بهتر نواختن نتها، یک سری خطهای اتصالی وجود دارد که باعث میشود آنها را باهم بنوازیم و دیگر جداجدا ننوازیم. خط اتصال به خطی گفته میشود که دو نت را به هم متصل میکند و به شکل منحنی (کمان) است. این خط فقط بین نتهای همنام ازنظر ارزش آوایی استفاده میشود و به این معنی است که ارزش زمانی هر دو نت باید باهم جمع شود. این خطهای منحنی گاهی دو یا چند نت را به هم متصل میکند ولی هنگام نت خوانیاش تغییری در خواندن نوازنده نمیکند و آنها را جداجدا میخواند.
استکاتو در نت خوانی بهصورت نقطهای زیر نتها نمایان میشود که این بدان معناست که باید بهصورت کوتاه با سکوت کوتاه نواخته شود برای فهم بهتر، در ساز ویولن وقتی با آرشه نواخته میشود باید از ته آرشه به سمت وسط آرشه و بهصورت خشک و کوتاه نواخته شود.
تقریباً با بخش بسیار زیادی از نت خوانی آشنا شدیم و متوجه شدیم که هر علامتی که بالا، پایین یا بین خطوط حامل قرار دارد به چه معناست و حتی با ویرگول نت خوانی، یعنی سکوت آشنا شدیم که 6 نوع وجود دارد و من اساسیترین آنها را توضیح دادم.
“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”