با آنکه در هند آواز خواندن مهمترین شیوهٔ اجراء موسیقی است اما تنوع مبهوتکنندهٔ سازهائی از همه نوع نیز در آن دیده میشود. در موسیقی اصیل هند شمالی، سازها هماندازهٔ آواز محبوبیت دارد. شمار فراوانی از سازها به خدایان و یا الاهههای ویژهای نسبت داده میشوند. برای نمونه، نوعی فلوت را با کریشنا خدای هندو و وینا (Vina)،(سازی زهی - زخمهای) را با ساراسواتی (Sarasvati)، الاههٔ خرد هندوها، مرتبط میدانند. در اینجا فقط برخی از معروفترین سازهای هندی را معرفی میکنیم.
سیتار محبوبترین ساز کوردوفون در هند شمالی است. سازی با دستهٔ کشیده که نوزده تا بیستوسه پردهبندی جابهجا شونده دارد. هفت سیم اصلی یا زخمهزدن نواخته میشوند: پنج سیم برای نواختن ملودی و دو سیم برای تدارک جلوههای زمینه و ریتمیک. سیتار همچنین دارای نُه تا سیزده سیم است که همنوا با سیمهای اصلی به نوسان درمیآیند و به صدای آن کیفیتی ویژه میبخشند. این سیمها در زیر پردهبندی و کموبیش موازی سیمهای اصلی قرار گرفتهاند. امروزه راوی شانکار مشهورترین نوازندهٔ سیتار است.
ویتار، کهنترین ساز زهی - زخمهای جنوب هند، دارای چهار سیم برای نواختن ملودی است و سه سیم نیز در کنارهٔ جاانگشتی دارد که میتوانند برای خلق جلوههای ریتمیک و صداهای زمینه بهکار گرفته شوند.
سارود (sarod) سازی زهی از شمال هند است که سیمهای آن را با مضرابی از جنس عاج یا پوست نارگیل زخمه میزنند. این ساز شش سیم اصلی دارد: چهار سیم برای ملودینوازی و دو سیم برای اجراء صداهای زمینه و ریتم، یازده تا شانزده سیم دیگر این ساز همنواز با سیمهای اصلی به نوسان میآیند.
مریدانگام (mridangam)، طبلی دورویه و خمرهای شکل است که در جنوب هند رواج دارد. این ساز با دست خالی و انگشت نواخته میشود. رویهٔ راست با صدای تونیک کوک میشود و رویهٔ چپ، بهعنوان باس بهکار میرود.
همتای مریدانگام در موسیقی هند شمالی، سازی است موسوم به تابلا (tabla)؛ یک جفت طبل یکرویه که توسط یک نوازندهٔ نواخته میشود. طبل راست اغلب کوک تونیک دارد و طبل چپ، باس است. این طبلها که با دست خالی و انگشت نواخته میشوند میتوانند گسترهٔ متنوعی از زیر و بم و رنگآمیزیها را پدید آورند. تابلا در همنوازیهای هند شمالی نقشی بسیار مهم دارد و بهصورت تکنواز یا همراهیکنندهٔ سازهای دیگر بهکار میرود.
“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”