کنتراست در هنر چیست؟ مثال ها و تعریف ها
آیا تا به حال از خود سوال کردهاید که همه عناصر مختلفی که میتوانند در هنر تضاد ایجاد کنند چه چیزهایی هستند؟ و هنرمندان چگونه از این عناصر (کنتراست در هنر) برای انتقال معنای اثر هنری استفاده میکنند؟ مانند هدف مشترک هر زبان، هدف زبان هنر تجسمی هم، نیاز به انتقال معنا و بیان یک احساس، ایده، مفهوم یا اعتقاد خاص است. هنرمندان در سفرهای مختلف خود با تکیه بر عناصر اصلی هنر، خط، فضا، رنگ و بافت، آثار شخصی خود را بر جای میگذارند. به عنوان قدم اول، اصول هنر به هنرمندان کمک میکند تا قسمتهای مختلف نقاشی، کارهای طراحی گرافیک یا مجسمههایشان را سازماندهی کنند تا علاقه مخاطبان خود را به دست آورند.
همهی این ویژگیها از طریق کنتراست در هنر اتفاق میافتد و با استفاده از آن میتوانیم به آثارمان مفهومی اصولی بدهیم. بنابراین ما در این مطلب قصد داریم تا به شما بگوییم که کنتراست در هنرهای تجسمی چیست؟ و چگونه به آثار ارزش میبخشد؟ در ادامه همراه ما باشید و این مقاله را بخوانید.
معنی کنتراست در هنر
از نظر بسیاری، استفاده از کنتراست در هنر به عنوان یکی از قواعد اصلی هنر، قانون طلایی آفرینش است. کنتراست یعنی: کنار هم قرار دادن تفاوتهایی که برای تشدید خصوصیات درون کار استفاده میشود و این تضاد در هنر، ارتباط نزدیکی با تنوع دارد. با کاوش در چیدمان قسمتهای مختلف، مانند نواحی روشن و تاریک، رنگهای مخالف چرخه رنگ، بافت و اندازه، از کنتراست برای ایجاد ریتم یا تقویت تمرکز آثار هنری استفاده میشود.
کنتراست روشن و تاریک در هنر
همانطور که در بالا اشاره کردیم، تفاوت در بخشهای مختلف نقاشی، باعث به وجود آمدن اثر خلاقانهای میشود که بیشتر هنرمندان از آن به نفع خود استفاده میکنند. با فرار از تکرار در هنر و کشیدن همان اشکال، خطوط و رنگها، بسیاری از نقاشان از کنتراست در هنر به عنوان وسیله ای برای جلب توجه عموم استفاده میکنند. به عنوان ابزاری ترکیبی که به ایجاد حرکت و ریتم یک نقاشی کمک میکند، کنتراست نیز به عنوان وسیلهای مهم برای ایجاد یک فضای نمایشی دیده میشود.
تقابلهای جسورانه بین نور و تاریکی که به سایه روشن (chiaroscuro)معروف بودند و نقاشان معروف دوره رنسانس قرن ۱۷ و ۱۸ از آنها استفاده میکردند، نه تنها ابزاری برای مدل سازی بودند، بلکه به عنوان وسیلهای برای تمایز بین چهرههای اصلی، پس زمینه و ایجاد عمق در نقاشی، به کار میرفتند.
اما مهمتر از همه، این موضوع به نقاشان کمک کرد تا بتوانند دربارهی مفهوم تاریکیِ مفیدی که در آثار به کمک آنها میآید و باعث میشود که روایتهای خاصی بسازند، به تحقیق بپردازند. در برخی از پریشانترین تصاویر در نقاشیها و در هنرهای چاپی، با استفاده از روش سنتی چاپ، از تضادهای روشن و تاریک یا سیاه و سفید استفاده میکنند. این به نقاشان کمک میکند تا ایدههای مختلف مذهبی را ارائه دهند یا دنیای مرموز رویاها را به مردم نزدیک کنند.
کنتراست در هنر معاصر: نیرنگی برای چشم
سنت جنبش هنری اپ (op)، احتمالا شناختهشدهترین عرصهای است که بسیاری از هنرمندان مانند موریس کرنلس اشر، به کاوش دربارهی طرحهای الگو و دنیای کنتراست سیاه و سفید، پرداختند. چنین کنتراستهای واضحی اغلب ایده حرکتِ درون یک تصویر ثابت را مورد بررسی قرار میدهد و باعث می شوند که تصویرِ ثابت، به شکل لرزان دیده شود. این اختلاف فاحش، در کنار آزمایش خط افقی یا عمودی و اشکال هندسی، به نوعی چشم را گول میزند و اینجاست که اثر کنتراست در هنر را درک میکنیم.
اگر هنرمند با رنگها به اصطلاح بازی کند، به ویژه با ترکیبات رنگی مکمل، و آنها را جابهجا کند، کنتراست خیلی راحتتر قابل مشاهده است. زیرا رنگ های مکمل دقیقا روبروی یکدیگر بر روی چرخه رنگ قرار دارند و از اینرو بهترین نمونهها برای کمک به نشان دادن تضاد رنگ هستند. قرمز و سبز، آبی و نارنجی، زرد و بنفش، اغلب در کنار یکدیگر قرار میگیرند تا اندازه تصویر را دستکاری کنند. در هنگام استفاده از کنتراست قرمز و سبز، اگر به مقدار رنگ توجه نشود، اغلب برای چشم بسیار آزار دهنده است و یکی از ترکیباتی است که در صفحه دیجیتال کمی تار به نظر میرسد.
غالبا این ترفند برای نقاشان و تولیدکنندگان چاپ، الهامبخش است و از طریق آن به کنتراست متفاوت در هنر و با ترکیب رنگی پررنگ، دست پیدا میکنند. ما برخی از بهترین نمونههای این کار را در آثار هنری ماتیس، نقاش مشهور جنبش فوویسم داریم.
چرا کنتراست مهم است؟ تضاد چه ارزشی دارد؟
ارزش واقعی تضاد در هنر در ساخت مفهوم یا ایده کار نهفته است. کنتراست در هنر نه تنها به عنوان ابزاری برای تعریف کانون مهم است، بلکه ترکیبات مختلف میتوانند ایده تضادهای موضوع، واقعیتهای مختلف، مانند ایده جهان واقعی و تخیل را پیشنهاد دهند. همچنین به موقعیتهای ساخته شده بسیاری اشاره کنند که به بازتاب اعتقادات خاص در یک جامعه کمک خواهد کرد. هنرمندان مختلف آثار خود را بر تفکرات در مورد دوگانگیهای مختلف متمرکز میکنند و ممکن است کنتراست در مقایسه با یک سطح فلسفیتر دیده شود.
کنتراست در هنرهای تجسمی را میتوان ابزاری برای کمک به تعریف هویت اثر نهایی دانست. بدون کنتراست، نمیتوانیم بخشهای مختلف نقاشی یا مجسمه را به نمایش بگذاریم. یعنی گویی که اثر نامرئی میشود و هیچ معنای خاصی ندارد. با استفاده از کنتراست میتوان مرزهای هنر معاصر را رد کرد و به جلو پیش رفت.
“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”