• صفحه نخست
• نگاهی بر شعرهای آنا ماریا روداس

کتاب «بی آنکه از چشم هایم بخوانی»  (  شعرهای چپ اروتیک‌) / آنا ماریا روداس؛ ترجمه علی اصغر فرداد .- لندن ، مهری، ۱۳۹۹
من حقیقت ام
حقیقت
اگر روزی بمیرم
( اگر مردنی باشم اساسا )
تاریخ را باخود به خاک می‌برم
هنر را
و تمامی ترس های آدمی را از آن همه زباله ی خوش نام .
مرگ شاید
 تولدی دیگر باشد – معصومیتی دوباره
میدان فاطمی،  میدان فاطمی، میدان فاطمی. شش سالِ و چند ماهِ پر اضطراب، هفته ای حداقل یک بار. سه شنبه های قرار، یک ربع ، بیست دقیقه ، شاید هم نیم ساعت مانده به ساعت پنج؛ بستگی به مکان دربه دری مان داشت. روزی گفتم این نقطه از میدان فاطمی از روایت ها سرخواهد زد. کسی چه می داند، شاید هم رفت هوا.
امروز دوست نازنین‌ام روایتی دیگر گفت. از زیر پوست میدان فاطمی و میدان های دیگر این پایتخت مفخم. روایت زنی گمنام. سکینه ای از جنس من، از جنس ما، از جنس آنا ماریا روداس، از جنس ثریای من که گرسنگی  ایمانِ تغرل را از تن و روح اش زوده بود؛ تا دربرابرخوردن ساندویجی از ساندویج های مانده بهشت الزهرا با سه مرد بینوا تر از خودش در گور هم خوابه شود و تیتری بشود از تیترهای خبری سایت ها تا از روایت ها وشعرهایمان سربزند و سانسور کنندگان با حذفش خیال باطل‌ بکنند که گرد از دامن کبریای شهری زوده اند.
دوست از سکینه می گفت. مورچه ها زیر پوستم وول می خورند. رگ های  شقیقه ام دل دل می کردند و من زنی بودم با چادری سیاه ایستاده درانحصارمردانِ معطل.
چند دقیقه بعد نه دوست بود، نه صدایش. صدا انعکاس صدای سکینه بود. موج برداشته درفضا: « نرخ تغییر کرده : دوتومن دیگه نیست، پنج تومنه!‌» صدا می پیچید توی گوش هایم و انگار می رفت زیر پوستم و می نشست توی سلول ها، بغض می ماند و آرزوی شانه ای که سر بگذارم و دستی که سر انگشت اش، نمِ چشم هایم را بگیرد.
نبود و آنچه در من می جوشید به قول ماریا روداس نه خوب بود نه بد، واقعیتی بود در ما که گاه شجاعت بازگویی اش رانداشته‌ایم.
این چنین!
باکره باید باشی/ برای مسافران/ بی صدا وشرمگین/ به هنگامی که مردی سفت/ فرو می رود درتن ات/ با خنجری که پنهان است/ ما ماده‌های معصوم / باید بوی عطرمان/ مرگ را پاره کند. یا …تصویرِ من شکنجه ات می دهد انگار/ برای بودن/ توباید هر روز-  هزار بار / بکارت ام را بدری / تا روزت با افتخار درو شود.
امروز چه یگانه شده ام با آنا ماریا، و زن تر و فهمیده ام که تنها منظومه‌های عاشقانه از کشور به کشور عبور نمی کنند تا در هر گوشه ی جهان رنگ دیگری از عشق در روایت شان تنیده شود.
دردها، خواستن‌ها، نتوانستن‌ها، حسرت‌ها، هوس‌ها، حسادت‌ها وای کاش‌ها نیز کشور به کشور می روند و حالا آنا‌ ماریای گواتمالایی آمده نشسته بغل دست زن حاشیه کویری سرزمینی دور‌دست. با هستی تنیده زنانه درمتن‌اش. تا این زن کویری درلابلای شعرهایش به معنی واقعی کلمه، زن شود، بخندد، جیغ بکشد، رکیک شود و عاشقی کند با شعرهایی از این دست.
وقتی نیاز من وسماجتِ تو/ دیوارِ قانون را/ نابود می کند/ آه ای دلقکِ درمانده در سایه و نور/ اگر من به جای شعر/ شجاعت داشتم وتو/ کمتر دروغ می گفتی/ « دوستت دارم‌»/ تنها شعر جهان می ماند … یا …وقتی عشق بازی تمام می شد/ تو وحشی ترین تصویر را از من ترسیم می کردی/ من رکیک ترین شعرهایم را می سرودم -/ منِ واقعی./ اما تو/ ای هوسِ تازه‌ی من / پیراهن‌اَم را بِدر/ و نشانی مردانِ دیگر را / از پوست ام برکن / بیا و پروا مکن/ هنوز بر بازوی راست ام/ جایی برای نشانه ی تو/ مانده است /  حتی وقتی که تنها صدایت / تن ام را می لرزاند / من شاعرم / و با تمامِ  تن ام / زن ام/ که رویایم را جدی گرفته ام/ ومی دانم عشق جادوی غریبی ست‌:/ فردا به یاد نخواهیم آورد / چه کسی/ از آن او بود و/ مسببِ کدام/ چون با رویای کودکی که در من خفته بود/ بیدار شده ام/ با هم به خواب رفته بودیم وصبح/ این بالش/ عطرِ تن تو را داشت …
باید زن باشی، با شور زنانگی و تنانگی، به سخره بگیری، جسور باشی و معترض. تا غرق شوی در شعرهای سهل و ممتنع آنا ماریا روداس تا زنییت ات را در ابعاد مختلف وجودی خودت پیدا کنی نه فقط در«دوستت دارم ها» و به کشف خودت برسی تا بتوانی تصویر واقعی زن پایمال شده، تحت ستم، بی چهره، منفعل و ترحم برانگیز را از لا به لای شعرهایش بیرون بکشی و خودت را جستجو کنی و خوب ببینی.  هر چند گاه درد را پشت دندان هایت پنهان کنی و فریاد بزنی میلی به ماندن در تاریخ و سودای جاودانگی نداری. اما به خودِ خودت نیاز مبرم داری.اما اگر مرد باشی و کتابش را در دست بگیری باید چون علی اصغر فرداد با آنیمایی قوی بتوانی روح زنانگی اش را به کلمات باز‌گردانی تا شعریت‌شان نمود پیدا کند. حتی اگر لازم باشد دست به اندکی دخل و تصرف در شعر‌هایش بزنی تا جان بگیرند و نغلتند به ترجمه‌های مکانیکی، به سودای امانت‌داری که روداس این راه را خود نشان می دهد تا منِ خواننده هم اجازه پیدا کنم اندکی به راه دلم، دست ببرم در نظم شعرها و ادغام کنم ودل بدهم به شعرهایی از این دست.
دوش گرفتی/ وتمام ردَها را پاک کردی/ اکنون بی آنکه مستحق باشم/ به آشپزخانه باز‌گشته ام/ اجاق روشن می کنم / گردها را می روبم / و کره برنان می‌مالم/ اسکناس ها و کلمات/ شب خوابی تو را شیرین کرد وُ / رنجور/ به سطلی سیاه تبدیل شده ام/ سطلی سوراخ ….و کسی نمی ‌داند من/ کمی زن ام، کمی انسان / تنها کمی / و زخم هایم را شرمگین پنهان کرده ام/ پشت عنوان ها/ در چهار دیواری اتاقی / که از آنِ من نیست و به سال‌های رفته نگاه می‌کنم/ و‌ می‌پرسم : چند بار بچه دار شده‌ام/ بی آنکه زن شده‌باشم‌؟‌/ گیسوانم قد کشیدند و/ دوازده ساله بودم که پستان هایم سلام کردند.
کمی کتاب بخوان آقا!/  برای شعورت خوب است/ اگر پستان‌های پلی بوی بگذارند/ این میز نفس بکشد/ می دانم/ هر چه کنم / بیش از یک چریک در بازی عشق نخواهم بود/ چریکی چپ با شعرهای عریان/ که جهان شما را به آتش می‌کشد/ من با اورادِ کهنه‌ی شما بیگانه ام آقایان! و روزی همچون آن دیوانه ی عشق/ در کوهستانی آزاد خواهم مرد/ بی آنکه نامی/ نشانی/ تصویر و ترانه ای از من به جا بماند/ چرا که نه من ونه شعرهایم/ که بوی تن و پروانه ی مدهوش می دهد/ به نفع جهان شما نیست آقایان‌!
و حالا خبری به شما بدهم:/ جمعیت این کشور را گوسفندان تشکیل داده اند/ گله ای بی مغز-/ که در مسیر سلاخ خانه‌های تاریخی/ همیشه سر به راه می روند‌/ سرانجام ای کاش‌/ از حنجره‌های جوان‌/ صدای انسان بشنویم
آنا ماریا می گوید‌: دیگر بخواب زن!‌/ بخواب و فراموش کن / در این لحظه / کسانی می نوشند، نا آرام اند، عشق می ورزند‌/ و تن‌هایشان را سیراب می کنند.

“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”