• صفحه نخست
• نگاهی به کتاب «پشت پرده‌های بسته» در باره ویژگی‌ و نوآوری‌های خانه‌های ایرانی

نگاهی به کتاب «پشت پرده‌های بسته» در باره ویژگی‌ و نوآوری‌های خانه‌های ایرانی

«لنا اشپت» زاده‌ی شهر مونیخ، تحصیل‌کرده‌ی شرق‌شناسی و شیفته ایران است. او در کتاب «پشت پرده‌های بسته» از نوآوری‌های طراحی داخلی و اندرونی‌های ناب ایرانی پرده برداشته است.

لنا اشپت که در بیش از یک دهه‌ی گذشته سفرها و اقامت‌های متعددی در ایران داشت، در همان نخستین سفرش شیفته ایران شد؛ عشقی که تا به امروز پایدار است. او که در شهر مونیخ به دنیا آمده و تحصیل‌کرده، مدتی است که در شهر بارسلون در اسپانیا زندگی می‌کند، اما مرتب به ایران در رفت‌وآمد است. به همین خاطر او خود را متعلق به تنها یکجا نمی‌داند و ایران را هم «یکی از وطن‌های خود» به‌حساب می‌آورد. آشنایی روزافزون با صنایع‌دستی، معماری و طرح‌های ایرانی و هنرمندان ایران از یک‌سو و کمبود مطالب پرمایه درباره ایده‌ها و گرایش‌های تازه در طراحی داخلی ایران سبب شد که لنا به فکر انتشار این کتاب بیافتد. لنا برای پیدا کردن این امکان و آشنایی بیشتر با اندرونی‌های منحصربه‌فرد ایرانی، از روابط شخصی و امکانات موجود در اینترنت، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی بهره گرفت و آرام‌آرام توانسته نمونه‌های برجسته‌ای برای ارائه و معرفی این نوآوری‌ها بیابد.

ترکیب عناصر گوناگون شرقی و غربی

تقریباً تمامی خانه‌هایی که در «پشت پرده‌های بسته» معرفی شده‌اند، باوجود تمام تفاوت‌های بارز، یک «ویژگی مشترک» دارند و آن تلاش برای تلفیق و پیوند عناصر معماری و طراحی داخلی و مبلمان سنتی و فرم‌های مدرن غربی است، البته در اشکال و ابعاد گوناگون. «قهرمانان» این کتاب نیز غالباً کسانی هستند که از تجربه زندگی و تحصیل در خارج از کشور، به‌ویژه در اروپا برخوردارند و گاه در زمینه‌های هنری به معنای وسیع کلمه فعالیت دارند. تجربه زندگی و کار در داخل و خارج ایران سبب شده که افق دید این افراد گسترده‌تر شود و آنان به ذهنیتی برسند که برای ترکیب و آمیزش عناصر یادشده لازم است؛ ترکیبی که تنها شکل ظاهری ندارد، بلکه از بافتی عمیق و طبیعی برخوردار است و درعین‌حال نمایانگر تلاش این افراد است برای رسیدن به هویتی تازه.

در مقدمه‌ی این کتاب که به دو زبان انگلیسی و فارسی نگاشته شده، به ویژگی‌های معماری و طراحی ایرانی و تفاوت‌های آن با معماری غربی اشاره‌شده و همچنین به دشواری‌هایی که درراه رسیدن به آمیزش هماهنگ این دو وجود دارد. ازجمله‌ی این تفاوت‌ها استفاده از سقف و دیوار در معماری ایرانی به‌عنوان عنصری تزئینی است، فراسوی وظیفه‌ی آن‌ها به‌عنوان عنصری فضا دهنده و فضا ساز. اکثر خانه‌هایی که در «پشت پرده‌های بسته» معرفی‌شده‌اند، در خارج از تهران هستند، ازجمله در اصفهان، کاشان یا شمال ایران. لنا اشپت برای تهیه و انتشار این کتاب سفرهای پژوهشی متعددی انجام داده و با ایرانیان زیادی در تماس بوده است. او خود می‌گوید که آشنایی با زبان فارسی و داشتن ریشه‌ای آلمانی به ایجاد ارتباط با مردم ایران تأثیری مثبت داشته و راه او را برای رسیدن به هدف تااندازه‌ای راحت‌تر کرده است.

تلفیق شرق و مدیترانه

در خانه‌ای دیگر که در کتاب «پشت پرده‌های بسته» معروفی شده، عناصر شرقی بارنگ‌ها و طراحی‌های سواحل مدیترانه به‌ویژه در اسپانیا پیوند خورده‌اند. این خانه که در قلب اصفهان و در نزدیکی بازار واقع است، قرار بود تخریب شود و به‌جای آن‌یک پارکینگ بزرگ احداث گردد. صاحب آن اما در بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹ میلادی دست به بازسازی و مرمت این خانه‌ی قدیمی زد. حیاط این خانه نیز رنگ و بوی سواحل مدیترانه را دارد.

بهشتی مدرن

یکی از خانه‌هایی که در کتاب «پشت پرده‌های بسته» معرفی‌شده‌اند، «بهشتی مدرن» در قلب اصفهان است. در این خانه گچ‌بری، آینه‌کاری، و کاشی‌کاری‌هایی را می‌توان دید که در کنار مبلمانی به سبک طراحی اسکاندیناوی قرارگرفته‌اند. استفاده از شیشه‌های رنگی نوری ویژه به فضاهای این خانه می‌بخشد.

فضایی منحصربه‌فرد

حمام این خانه نیز منحصربه‌فرد است. کاشی‌هایی بارنگ‌های گرم و همچنین استفاده از درهای چوبی فضایی مطبوع پدید آورده‌اند. در سقف در بالای وان پنجره‌ای هشت‌ضلعی تعبیه‌شده که در روز فضا را روشن می‌کند و در هنگام شب امکان نگریستن به آسمان را فراهم می‌کند.

تلفیق شرق و مدیترانه

در خانه‌ای دیگر که در کتاب «پشت پرده‌های بسته» معروفی شده، عناصر شرقی بارنگ‌ها و طراحی‌های سواحل مدیترانه به‌ویژه در اسپانیا پیوند خورده‌اند. این خانه که در قلب اصفهان و در نزدیکی بازار واقع است، قرار بود تخریب شود و به‌جای آن‌یک پارکینگ بزرگ احداث گردد. صاحب آن اما در بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹ میلادی دست به بازسازی و مرمت این خانه‌ی قدیمی زد. حیاط این خانه نیز رنگ و بوی سواحل مدیترانه را دارد.

فضایی باز

سفر به شمال برای اکثر استرس زده‌های تهران فرصتی است برای تنفس و آرامش. برخی که از شرایط و امکانات لازم برخوردارند، زندگی را به منطقه‌ی سرسبز شمال منتقل می‌کنند. یکی از خانه‌های ساحلی که در کتاب «پشت پرده‌های بسته» معروفی شده، در کلارآباد مازندران قرار دارد. در آرایش داخلی این ویلا ازجمله در آشپزخانه از بتون استفاده‌شده است. یکی از ویژگی‌های بارز این ویلا فضای باز آن است.

سنت و مدرنیته

در تقریباً تمامی خانه‌هایی که داستان آن‌ها در «پشت پرده‌های بسته» روایت‌شده‌اند، علاقه به ترکیب سنت و مدرنیته دیده می‌شود. این خانه در نزدیکی بازار تهران قرار دارد و صاحب آن خود فردی هنرمند است. او جواهرساز و طراح مبلمان است. یکی از دیوارهای این اتاق خود به اثری هنری می‌ماند.

مبلمان سنتی

در این خانه وسایل منحصربه‌فردی نیز دیده می‌شوند، ازجمله یک صندلی و میزی کوچک که با استفاده از تنبک و مهره‌های چرتکه ساخته‌شده‌اند.

فضایی آرام‌بخش

گرایش به مرمت و بازسازی خانه‌های بسیار قدیمی در نقاط مختلف ایران وجود دارد، به‌ویژه در شهر کاشان. دریکی از اتاق‌های این خانه قدیمی که در کاشان واقع است، طاقچه‌های بزرگ، تابلوهای گوناگون با طرح‌های ایرانی، گچ‌بری‌های ساده و رومیزی با طرحی شرقی در کنار مبلمانی با طرح‌های ساده‌ی اسکاندیناوی قرارگرفته و نمونه‌ی موفقی از ترکیب سنت و مدرنیته به دست داده‌اند.

سقف و دیوارهای طراحی‌شده

در معماری ایرانی سقف و دیوارها افزون بر فضاسازی، از نقشی تزئینی نیز برخوردارند. آینه‌کاری، شیشه‌کاری و گچ‌بری بخشی از طراحی داخلی یکی دیگر از خانه‌های مرمت‌شده در کاشان را تشکیل می‌دهند. گلیم و پارچه‌های سنتی نیز در کنار مبلمان قدیمی غربی قرارگرفته‌اند. دو میزگرد سیاه‌رنگ نیز از عناصر مدرن در طراحی داخلی این فضا محسوب می‌شوند.

“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”