• صفحه نخست
• نکاتی مهم برای کارگردان ها

اگر کارگردان هستید و یا به کارگردانی در سینما یا تئاتر علاقه دارید و  فیلم  “زیبای آمریکایی” (American Beauty- ۱۹۹۹)  یا  فیلم  “اسکای فال” (Skyfall  – ۲۰۱۲) را دیده اید و از آنها لذت برده اید،حتما دوست دارید  سخنان کارگردان این فیلمها که خطاب به علاقه مندان به کارگردانی گفته است را بخوانید.
سام مندس ( Sam Mendes)  کارگردان این فیلمها، در یک سخنرانی گفت تصمیم دارم برخی تجربیات خودم را در اختیار علاقه مندان به کارگردانی قرار دهم.

درسهای سام مندز بعنوان کارگردان

کارگردان باید یک تیم کاری خوب انتخاب کند
این جمله به نظر کاملا بدیهی میرسد اما بهترین تیم کاری، آن تیمی است که با کارگردان دارای اختلاف نظرهایی باشد و نظرهای خود را در طول کار ارائه دهند. این بدان معنی که آنها نسبت به کار علاقه‌مند هستند، مشتاق هستند که کار فیلمسازی به بهترین نحو ممکن انجام گردد. در نتیجه آنها وقتی حرف شما را کالا قبول میکنند که از ته دل قبول داشته باشند.

کارگردان یاد بگیرد آشنایی زایی و آشنایی زدایی نماید
این مسئله بدین معنی ست که یک فیلمنامه یا نمایشنامه که از قبل آنرا خوانده اید و کاملا با آن آشنا هستید را  در ذهن خود به صورت یک متن کاملا نا آشنا درآورید و آنرا طوری بخوانید که گویی که بار اول است در حال مطالعه ی این متن  هستید و بر عکس.  بعنوان مثال با نمایشنامه‌ی شسکپیر  به گونه ای رفتار کنید که گویی اولین بار است آنرا می‌خوانید،  و بر عکس با یک نمایشنامه یا فیلمنامه‌ی جدید، به گونه ای رفتار کنید که گویی دارید نمایشنامه ی شکسپیر را که بارها خوانده اید، مطالعه می‌کنید.

کارگردان نباید نگران ندانستن باشد
اگر نکته ای را نمی‌دانید،  یاد بگیرید خیلی راحت بگوید : “من نمیدانم” . همین جمله،  آغازگر یک روز کاری پر از تمرین و یادگیری خواهد بود.

کارگردان باید به سالن های قدیمی و باستانی سر بزند
سعی کنید تا جایی که برایتان مقدور است به قدیمی ترین و کهن ترین سالن های تئاتر یا سینما بروید. حتی اگر آنجا جز آثار باستانی شده و هیچ نمایشی در آن برگزار نمیشود، فقط آنجا را نگاه کنید.  این کار به شما بعنوان یک کارگردان یادآوری می‌نماید که بخشی از این جریان هنری هستید و  نوع نگرش شما را به جهان تغییر می‌دهد. اگر شما یک کارگردان باشید، دیگر حاشیه‌ها  برایتان مهم نیست  چراکه حالا متوجه اصالت کارتان شده اید.

بازدید کارگردان از سالن های قدیمی

از قطعی شمردن استعاره ها بپرهیزید
اینکه برای  استعارات ادبی تعبیر قطعی داشته باشید، به این معناست که آنها را نفهمیده اید. از اینکار پرهیز نمایید. بپذیرید که در هر کار هنری، همیشه نقاط ضعفی وجود دارد. دستیابی به کمال، مثل بازی فوتبال با توپ شیشه ای ست.

هنگام کارگردانی یک اثر، یک راه شخصی پیدا کنید
اگر در حال کارگردانی یک نمایش یا فیلم هستید، سعی کنید آنرا برای خودتان شخصی سازی نمایید تا بتوانید خیلی عمیق تر آنرا درک نمایید.  مثلا یک ارتباطی بین متن  با دوران کودکی یا نوجوانی یا بزرگسالی خودتان پیدا کنید. این فقط کافی نیست که نمایشنامه را فیلمنامه ای را قصد کارگردانی دارید، تحسین نمایید،  بلکه بایستی بتوانید آنرا کاملا بفهمید و با آن ارتباط برقرار کنید. این برقراری ارتباط یک روش کاملا شخصی است که فقط مختص شماست  و شبیه به روش هیچ شخص دیگری نیست.

اعتماد به نفس در کارگردان
بعنوان یک کارگردان بایستی به طور کامل اعتماد به نفس  داشته باشید.  این امر، حیاتی ست. اما مراقب باشید اعتماد به نفس، با خودستایی و خودبرتر بیینی  اشتباه گرفته نشود،  چرا که باعث ضربه به کار می‌شود.

نقش شما بعنوان کارگردان در تئاتر و سینما
تئاتر مدیومی ست که در آن نقش اول را نمایشنامه بر عهده دارد و نقش دوم را بازیگران. و کارگردان نقش سوم را بازی می‌کند. پس اگر علاقه ای به داشتن نقش سوم ندارید، به سراغ کارگردانی فیلم بروید تا روح خودتان را در آن بدمید.

 چشم بستن بر روی نقدها
چند تا چشم بند سیاه خوب بخرید و به چشمتان بزنید تا نتوانید نقدها را بخوانید. امروزه هزاران مقاله سینمایی یا نمایشی  منتشر می‌شود که اکثر آنها نظرات کاملا شخصی نویسنده است و گاه فرسنگاه با واقعیت دور است. در کارهای هنری،  هر چه قدر هم که کار شما قوی باشد، همچنان داشتن اعتماد به نفس یک امر حیاتی ست چرا که اعتماد به نفس می تواند با نظرات خصمانه دیگران به راحتی شکسته شود، پس از آن محافظت نمایید. به قول تی اس الیوت : اهمیت دادن به اهمیت ندادن را بیاموزیم.

با کاگردان بودنتان به یک اثر تداوم بخشید
یک تئاتر یا یک فیلم، موقتی ست.  اجرا می شود و تمام می‌شود. اما  ساختمان یک سالن تئاتر یا سینما، همیشگی است. سعی کنید کاری را که کارگردانی می‌نمایید،  همیشگی باشد، تا همیشه در خاطره ها باقی بماند و تا همیشه دیگران آنرا دوست داشته باشند.

کارگردان و اثر هنری

ز گهواره تا گور دانش بجویید
شما هرگز برای یادگیری چیزهای جدید، پیر نیستید.  شما می توانید اسکی روی برف را همراه فرزند ۱۰ ساله تان یاد بگیرید.  شاید فرزندتان در عرض  ۱۰ دقیقه اسکی را یاد بگیرد ولی شما مجبور باشید ۴ روز برایش وقت صرف کنید. این تنها تفاوت است.  اما قدرت یادگیری در انسان هرگز از بین نمی‌رود.  از افتادن و ضربه خوردن نترسید چرا که اینها همه، بخشی از پروسه‌ی یادگیری ست.

قانون هنر
در کارهای هنری، قانون این است که هیچ غلط یا درستی وجود ندارد. بلکه چیزی که وجود دارد جذابیت هنری است. یک کار هنری میتواند خیلی جذاب باشد یا کمتر جذاب باشد یا اصلا جذاب نباشد. این قانون را در کارگردانی هم رعایت نمایید.

استفاده‌ی کارگردان از هنرهای برتر
نقاشی، داستان سرایی، شعر و موسیقی، کماکان از جمله هنرهای برتر هستند.  اما یک کارگردان سینما و تئاتر به خوبی می تواند از همه ی آنها بهره برداری کند.

پیش آگاهی
وقتی وارد یک اتوبان می شوید از قبل اطلاع ندارید وضعیت آنجا چگونه خواهد بود. کار هنری نیز به همین صورت است. باید تا انتها رفت.

سفر هنری کارگردان
پیتر بروک می‌گوید : ” سفر همان سرنوشت است.”  هر کار هنری،  نوعی سفر است که به سمت یک سرنوشت میرود. سرنوشت را بپذیرید، به محدویت ها فکر نکنید. بیش از حد خودتان را درگیر موانع یا نظرهای دیگران در آینده نکنید. فقط به کشف فرآیند هنری که در حال انجامش هستید فکر کنید. هملت در نمایشنامه ی شکسپیر می گوید:  “راههای درست از طریق بیراهه ها پیدا می‌شوند”.

سکوت کارگردان
یاد بگیرید چه زمانی بایستی سکوت کنید. چه زمانی باید توقف کنید. چه زمانی هیچ کاری انجام ندهید.

کارگردان و دست کشیدن از کار

کارگردان و استفاده از بازیگرانش
وقتی ۲۰ نفر  بازیگر فیلم یا تئاتر در اختیار دارید، یعنی ۲۰ طرز فکر مختلف در اختیار دارید. از آنها استفاده کنید.

از فکر اسکار بیرون بیایید
به خاطر بیاورید که مراسم اسکار،  فقط یک شوی تلویزیونی است نه بیشتر.

درگیر شدن کارگردان با کار
شما بعنوان یک کارگردان، بایستی با کاری که انجام می‌دهید درگیری شخصی پیدا کنید و خودتان را آن جدا نکنید.

اجرای بیشتر
در تئاتر یا در موقع فیلمبرداری، اجراهای دوم بهتر از اجراهای اول است. هر چه بیشتر تمرین شود اجراهای بهتری خواهید گرفت.

پذیرای هر چیزی باشید
بپذیرید که هرگونه سرزنشی را خواهید شنید. مثلا اگر متن نمایشنامه یا فیلمنامه ضعیف باشد به شما می گویند با نویسنده کار نکرده اید و این نقصیر شماست.  اگر یک بازیگر،  خوب بازی نکند،  باز هم تقصیر شماست چون این شما بوده اید که خوب از او بازی نگرفته اید. اگر نور ، صدا، تصویر، پوستر و …. خوب از آب در نیاید همه ی این کاستی ها متوجه شما بعنوان کارگردان خواهد بود.  پس شانه های خود را قوی کنید چون قرار است زیر بارهای سنگینی خیلی چیزها برود.

قهرمان
در صحنه ی نمایش یا فیلم شما، قهرمان می‌تواند همزمان ۵۰۰ تا از آدم  بدهای داستان را از بین ببرد و توسط مخاطبین هم کاملا تایید شود،   اما اگر یک کار خطا مثلا سیگار کشیدن را انجام دهد،  ارزشش را نزد مخاطب از دست میدهد .

انتخاب جایگزین در همه چیز
همیشه برای هر چیزی یک جایگزین در نظر بگیرید. از وسائل کار گرفته تا تیم پشت صحنه و حتی بازیگران.  هیچ چیز قابل پیش بینی نیست ممکن است اتفاقی رخ دهد که یکی از اجزای کار شما نتواند حضور داشته باشد . اگر همیشه یک جایگزین در نظر داشته باشید، می توانید شب سر راحت روی زمین بگذارید.

اگر عاشق کارتان هستید، خوشبختید
هرگز فراموش نکنید شما چقدر خوشبخت هستید که کاری را انجام می‌دهید عاشقش هستید.

“تمامی محتوا مندرج در سایت متعلق به رسانه ریتم آهنگ می باشد و هرگونه کپی برداری با ذکر منبع بلامانع است.”